"Rick [Rubin] really over-simplified some of the parts that we thought were unique, and just made them very digestible. He's got this thing about representing the common man's ears—I'd rather jab the common man's ears. If we don't, we'll never get to a place where future music exists."

- Cedric Bixler-Zavala

Steeds vreemder toch dat de Verenigde Staten zich nog steeds als wereldleider beschouwen. Vietnam verloren. Uit Iran gejaagd als kleine stoute jongens. Irak dra een echt kalifaat - of nog erger een jaren aanslepende slachtpartij. In Afghanistan ondanks jaren borstklopperij niks klaargemaakt. De Krim niet uit Russische klauwen kunnen houden. Libië en Syrië veranderd in hele of halve failed states. Een groot deel van Centraal-Amerika in de greep van drugs, geweld en wreedheid. En bijna heel de wereld in economische depressie dankzij het geritsel van de slimme jongens van Wall Street. Wat een prestaties! Wat een daadkracht!

Plastikman - EX

Jezelf de geschiedenis van techno voorstellen zonder Richard Hawtin uit Windsor, Canada is onmogelijk. Als ik 'Energy Flash' zeg, weet iedereen: Joey Beltram. Als ik 'Can You Feel It' zeg, roept iedereen: Mr Fingers. Als ik 'French Kiss' zeg, weten zelfs dertienjarigen: Lil Louis. Net zo weet iedereen als ik 'Spastik' zeg, dat je met een van de hoekstenen van de hedendaagse elektronische dansmuziek te maken hebt. Het is amper te geloven dat het nu al meer dan twintig jaar geleden is dat de eerste Plastikmannummers door zweterige discotheken, rokerige kelders en betonnen hangars schalden. Ik heb nog mensen gekend die het Plastikmanlogo op hun arm lieten tattoeëren. Nu, meer dan tien jaar na de laatste langspeler en veel te lang na het laatste nummer, is Plastikman, toch altijd Hawtins grand project, terug.

Sindsdien is er veel veranderd. Hawtin heeft zich als hyperenthousiaste pionier van het digitale dj'en een beetje teveel verloren in hard- en softwareliflafjes allerhande, waardoor zijn dj-sets alleen nog voor doorgedreven geeks en hardcore technosolipsisten aangenaam tijdverdrijf zijn. Met zijn label M_nus heeft hij bovendien een ont-zettende hoeveelheid mediocere minimale techno naar de massa's gebracht. Zelf heeft hij het al jaren liever over concepten dan over muziek. En over dat kapsel van een tijdje terug zullen we maar zedig zwijgen. Laten we, met de blijde inkomst van een nieuwe Plastikman in het achterhoofd, het er op houden dat hij er niets kan aan doen dat zijn acolieten niet over 's mans enorme talent beschikken.

EX is dan opeens de eerste liveplaat van Plastikman. Opgenomen in het Guggenheim, tempel van het Nieuwe Wereld modernisme, is het natuurlijk meteen ook een statement, een consecratie. De eerste nummers klinken imponerend, de ruimte nog aftastend. Donker, maar bijna deftig, te beleefd. Even denk je: "Museumtechno?"

Geen vrees. Al snel en haast ongemerkt word je opgezogen door die ijle sfeer, die sluiperig sublieme ultra-minimale acidloops, die droge kicks, die infinitesimaal afgemeten drums. Voor je het weet heeft Hawtin je in de ban en weet je dat hier een van de waarlijk groten aan het werk is. Iemand die uit de kleinst mogelijke verzameling elementen heelder werelden kan toveren.

Natuurlijk kan Hawtin na meer dan twintig jaar de hoogtes of het verrassingseffect van 'Spastik' of 'Plasticine' niet meer evenaren - hoewel 'EXpire', apotheose van de plaat, een soort ultiem orgelpunt, een bekroning bijna, de canon gestadig uitbreidt. Het siert hem dat hij ook niet langer probeert om anthems in elkaar te knutselen. Liever werkt hij in alle luwte verder aan een uitgepuurd oeuvre, dat instant uit duizend herkenbaar is. Niemand doet dit beter.

Diamond Version - CI

Wanneer Olaf Bender en Carsten Nicolai, de adelaarsblikken die Raster-Noton bestieren en na de kantooruren als Byetone en Alva Noto door het artistieke leven gaan, samen aan de slag gaan weet je dat de menselijke component amper aan de bak gaat komen. Na vijf ep's op Mute vol scheermesscherpe, tot in de goddelijke details afgewerkte robo-techno is er met CI nu ook een langspeler.

Die ligt muzikaal in dezelfde lijn en put uit de erfenissen van industrial, techno en veertig jaar state-of-the-art Duitse geluidsarchitectuur. Want wat de invloed ook moge zijn van ooit rebelse en vooruitdenkende muziekstijlen als techno en industrial, de jongens van Raster-Noton slagen er toch elke keer weer in om hun muziek te laten klinken alsof er drie maanden van intensieve meditatie, ontwikkeling van theoretische modellen, en belachelijk intelligente input van een interdisciplinair panel aan zijn voorafgegaan.

Weinig alarmerend dan dat corporate speak het overkoepelende thema is. Je weet nooit of titels als 'Raising the Bar', 'Operate at Your Optimum' en 'Access to Excellence' als post-ironische memes ingezet worden of bloedserieus bedoeld zijn als afreageermuziek voor vergadertijgers. De loodzware atmosfeer van de nimmer aflatende metafunctionele, overgesatureerde beats en de algoritmes spuiende gastzangers - what's in a name? - doet de verdenking ontstaan dat het hier een heimelijke set computerinstructies betreft. Alleen op 'Were You There', waar Pet Shop Boy Neil Tennant de zang verzorgt, ontwaar je even een zweem van emotie.
 
Alsof CI door middel van bleeps en bytes een gigantische, hyperefficiënte, volledig onafhankelijk denkende en opererende, maar ook compleet nutteloze machine in elkaar zet. Technische perfectie heeft zo zijn prijs.