Lacan 3

Lacans eigen geschriften blijken vooralsnog en om diverse redenen moeilijk door te komen. Wachtend op het moment dat dat ooit anders gaat zijn (en ik in Tropismes 's mans Écrits en RSI-seminarie kan inslaan), kom ik voorlopig niet verder dan zijdelingse opmerkingen.

Wat me wel sterk opvalt is dat het oeuvre van Bataille (Le Divin Bibliothécaire en uiteraard de eerste man van Lacans echtgenote) zich volledig in het Reële lijken te situeren. Vooral in L'Expérience Intérieure, L'Anus Solaire en Le Coupable lijkt hij de hele tijd te worstelen met het neerschrijven van het onuitsprekelijke, alsof de Symbolische Orde volstrekt geen vat heeft op wat hij probeert te doorgronden (zie ook de opmerking van Rousseau enkele posts geleden).

Het is ook opvallend - maar natuurlijkerwijze niet onverwacht - dat wanneer ik in nuchtere toestand ben - het grootste deel van de tijd - er vaak geen doorkomen aan is, omdat de ratio dan volop lijkt te rebelleren tegen wat ze* in als feite contra-intuïtieve vaststellingen beschouwt. Als ik daarentegen, nadat ik bijvoorbeeld naar de kroeg ben geweest of andere geestesverruimende substanties tot me genomen heb (laat uw fantasie de vrije loop), die ratio op zijn minst deels kan uitschakelen lijkt het alsof het hier een alternatief Nietzscheaans evangelie betreft en volgen de innerlijke affirmaties ("Zo is het inderdaad!") elkaar tegen angstwekkend tempo op. Alsof ons brein de onzin/waanzin nodig heeft om tot de fundamentele waarheden van dit bestaan door te dringen en alleen een op regelmatig basis georganiseerde, los-latende deprogrammering van het sociaal aangeleerde ons nader tot het sublieme kan brengen (zie ook Rimbaud's beruchte Lettre du Voyant: "Le poète se fait voyant par un long, immense et raisonné dérèglement de tous les sens."). Ook Klossowski's bewering dat Nietzsche's inzichten volledig samenhangen, zelfs het gevolg zijn, van zijn naderende psychotische instorting wordt dan opeens plausibel.

* Vreemd dat de Romeinen van het mannelijke Griekse Logos een vrouwelijk begrip - Ratio is overigens ook in het Nederlands van het vrouwelijke geslacht - hebben gemaakt. Traditioneel en mythisch beschouwd staat de mannelijke ratio immers tegenover de vrouwelijke intuïtie.