Plastikman - EX

Jezelf de geschiedenis van techno voorstellen zonder Richard Hawtin uit Windsor, Canada is onmogelijk. Als ik 'Energy Flash' zeg, weet iedereen: Joey Beltram. Als ik 'Can You Feel It' zeg, roept iedereen: Mr Fingers. Als ik 'French Kiss' zeg, weten zelfs dertienjarigen: Lil Louis. Net zo weet iedereen als ik 'Spastik' zeg, dat je met een van de hoekstenen van de hedendaagse elektronische dansmuziek te maken hebt. Het is amper te geloven dat het nu al meer dan twintig jaar geleden is dat de eerste Plastikmannummers door zweterige discotheken, rokerige kelders en betonnen hangars schalden. Ik heb nog mensen gekend die het Plastikmanlogo op hun arm lieten tattoeëren. Nu, meer dan tien jaar na de laatste langspeler en veel te lang na het laatste nummer, is Plastikman, toch altijd Hawtins grand project, terug.

Sindsdien is er veel veranderd. Hawtin heeft zich als hyperenthousiaste pionier van het digitale dj'en een beetje teveel verloren in hard- en softwareliflafjes allerhande, waardoor zijn dj-sets alleen nog voor doorgedreven geeks en hardcore technosolipsisten aangenaam tijdverdrijf zijn. Met zijn label M_nus heeft hij bovendien een ont-zettende hoeveelheid mediocere minimale techno naar de massa's gebracht. Zelf heeft hij het al jaren liever over concepten dan over muziek. En over dat kapsel van een tijdje terug zullen we maar zedig zwijgen. Laten we, met de blijde inkomst van een nieuwe Plastikman in het achterhoofd, het er op houden dat hij er niets kan aan doen dat zijn acolieten niet over 's mans enorme talent beschikken.

EX is dan opeens de eerste liveplaat van Plastikman. Opgenomen in het Guggenheim, tempel van het Nieuwe Wereld modernisme, is het natuurlijk meteen ook een statement, een consecratie. De eerste nummers klinken imponerend, de ruimte nog aftastend. Donker, maar bijna deftig, te beleefd. Even denk je: "Museumtechno?"

Geen vrees. Al snel en haast ongemerkt word je opgezogen door die ijle sfeer, die sluiperig sublieme ultra-minimale acidloops, die droge kicks, die infinitesimaal afgemeten drums. Voor je het weet heeft Hawtin je in de ban en weet je dat hier een van de waarlijk groten aan het werk is. Iemand die uit de kleinst mogelijke verzameling elementen heelder werelden kan toveren.

Natuurlijk kan Hawtin na meer dan twintig jaar de hoogtes of het verrassingseffect van 'Spastik' of 'Plasticine' niet meer evenaren - hoewel 'EXpire', apotheose van de plaat, een soort ultiem orgelpunt, een bekroning bijna, de canon gestadig uitbreidt. Het siert hem dat hij ook niet langer probeert om anthems in elkaar te knutselen. Liever werkt hij in alle luwte verder aan een uitgepuurd oeuvre, dat instant uit duizend herkenbaar is. Niemand doet dit beter.