Twee maanden zijn razendsnel voorbij gegaan en mijn k-pop obsessie is nog steeds intact. Ik schat dat ik ondertussen 95% van mijn luistertijd besteed aan k-pop. Er zijn dagen dat het 100% is. Ik heb mijn schermtijd van een bijna pathologische acht naar een nog steeds redelijk bezeten zes uur dagelijks kunnen terugbrengen, maar die dagelijkse zes uur zijn nu al een tijdje de stabiele norm. Voor het overige kunnen nog enkel bepaalde artiesten op Warp op mijn aandacht aanspraak maken. En dat is dan vooral omdat ik na uren k-pop luisteren enkel tot rust kan komen met ietwat rustigere synthetische muziek. Veel Aphex, enige Black Dog, een streepje Flying Lotus, misschien wat BoC. Maar minder synthetisch dan dat moet het niet worden. Mijn excuses aan mijn jazzcollectie. Sorry not sorry. Want ik word nog steeds ontzettend blij van deze muziek en het hele love love love circus eromheen. Als dat escapisme is, so be it. Alsof het in de huidige staat van de wereld niet stilaan een verplichting is eraan te ontsnappen. Andere sterrenstelsels en dimensies behoren momenteel nog niet tot de mogelijkheden. K-pop zal moeten volstaan.
Het nieuwe Blackpink contract is nog steeds niet bekend gemaakt, maar nadat de dames deze week collectief een MBE lintje hebben gekregen van His Majesty Charles III (naar het schijnt om hun inzet voor het klimaat - whatever) en Rosé in een panel met Jill Biden de naties mocht toespreken, mogen we aannemen dat ze enkel al voor de vorm een verdersluimerend bestaan zullen gaan leiden. Hun reputatie en bankrekening (en de beurskoers van YG entertainment) zou het vast niet ten goede komen als ze na een staatsbanket op Buckingham Palace bekend maken dat ze feitelijk niet meer bestaan. Quid pro quo.
Vermoed mag worden dat hun nu 27-jarige lijven na zeven jaren constant dansen en dagelijkse bezoeken aan het krachthonk en de pilates niet onmiddellijk staan te springen om een nieuwe marathon wereldtournee aan te vatten. Overigens heeft YG Entertainment ondertussen de gisteren zevenkoppige en vandaag nog zeskoppige (naar verluidt heeft de mental health van eentje een foutgelopen rhinoplastie - waarover later nog meer - niet overleefd) girl group Babymonster samengesteld (trouwens deels opgeleid door Blackpink henzelve), die vandaag debuteren. Blackpink heeft dus geen prioriteit meer.
Het is ook al meer dan een jaar geleden dat ze nog muziek met de wereld hebben gedeeld en in k-poptermen betekent dat evenveel alsof je een decennium afwezig bent geweest. Wie haalt het ook in zijn hoofd dat een stel dat nu naar de dertig loopt gaat kunnen en willen concurreren met de nooit opdrogende bron jonge leuke hippe meiden? Nieuwe muziek van Jisoo, Jennie, Rosé en Lisa is welkom, maar ik ga er niet op zitten wachten. Hun discografie is trouwens wel krachtig genoeg om als klassiek de toekomst tegemoet te treden. En zoals Freddie het ooit volkomen terecht uitschreeuwde: The show must go on!
Het mooie van k-pop is dat ik op enkele weken mijn loyaliteit al heb kunnen verleggen. Blijkbaar maakt dat me een multi, een stan die zijn loyaliteit verdeelt over meerdere groepen. Jong van geest mag ik dan blijkbaar zijn, ik ben nu wel iets te vergevorderd in jaren om obsessief BLACKPINK FOREVER te gaan staan schreeuwen. Dat is ook eerder iets voor mensen die k-pop met een westerse mind set tegemoet treden. Blackpink is fantastisch, maar als er overvloed is, waarom dan je focus voor altijd vastleggen?
De waarheid over k-pop is dat er een enorme hoeveelheid mooi verpakte muzikale mediocriteit (nota bene: echt slecht is het nooit, want gewoon te goed geproduceerd en te goed voorbereid - ik sluit voor de goede vorm alle akoestische ballads en trage tranentrekkers uit) voorhanden is. Maar is het niet zo dat je in elk muziekgenre de parels moet opduiken tussen het overvloedige slijk? Tot nu toe hebben aespa, Stray Kids, Ive, Le Sserafim en Newjeans me kunnen overtuigen. De rest? Ça va, maar vaak is het meer van hetzelfde, alleen al omdat k-pop de gewoonte heeft zichzelf te kannibaliseren. Je hebt er alle vertrouwen in dat er in de toekomst meer lekkers op komst is.
Als er ergens echte vernieuwing opduikt, kan je er zeker van zijn dat er een vloedgolf van regelrechte kopieën volgt. Mind you, dat is allerminst erg en het getuigt van een 20ste-eeuwse mind set om die manier van muziek maken te willen duiden als diefstal, plagiaat of pastiche. Het is zelfs een van de essentiële kenmerken van k-pop. Net zoals pre-moderne schilders het vak leerden door oudere meesters te imiteren, is originaliteit geen basiswaarde. Vernieuwing wordt haast per toeval geboren door zoveel mogelijk te produceren. Westerse begrippen als genie, originaliteit, authenticiteit en invloed spelen niet mee. Het is door en door commerciëel en ultra-kapitalistisch. Je verkoopt of je stopt ermee, wat verder ook de aard van je reputatie mag zijn. Stiltstaan is doodgaan.
Geen toeval dan dat de echt originele k-pop groepen een uiterst miniem oeuvre bij elkaar spelen. Blackpink heeft op zeven jaar tijd amper 33 nummers uitgebracht. BTS bijvoorbeeld heeft er al 218, het al even gladde Seventeen 124. Aespa, mijn huidige favoriet, heeft er na drie jaar nog maar 29, waarvan ook weer minstens een deel de gevreesde ballad betreft.
Waarbij we zijn aangekomen bij een van de andere kenmerken van k-pop: het aanspreken van zowat elk denkbare demographic en muzikale voorkeur. Het tot nu toe beste langere werk wat ik heb mogen horen is het debuutalbum van Le Sserafim, dat zowaar tien nummers lang spannende muziek aaneenrijgt. Maar ook daar stoot je bij nummer elf op een trage en daarna zelfs op een 2023 versie van Gloria Estefan. Het tot nu toe onovertroffen Blackpink heeft twee langspelers. Maar als je van meer dan de helft van de nummers verwacht dat ze opwindend en spannend luistervoer bieden, kom je bedrogen uit. De tweede is zelfs een beetje een stinker. Au suivant! is dan al snel het oordeel. Voordeel is dat die suivant altijd klaar staat.
K-pop een genre noemen slaat de bal trouwens volledig mis. K-pop is alle verleden en toekomstige genres tegelijk (ik droom van k-pop harmoniëen op een AFX beat) en eerst en vooral de nationale muziek van Zuid-Korea. Er mogen dan ondertussen genoeg Thaise, Chinese, Vietnamese, Taiwanese en Japanse groepsleden deel uitmaken van k-pop groepen, de nadruk op het Koreaanse blijft. Groepen die liedjes met English only teksten uitbrengen worden al snel verweten het westerse publiek ter wille te zijn (met Blackpink als de grote schuldenaars). K-pop is er toch vooral op uit de westerse culturele dominantie te doorbreken. Korean only is al even zeldzaam. De norm blijft Koreaans doorspekt met coole Engelse woorden uitdrukkingen, eerder als meme dan als taal fungerend, die vaak op een idiosyncratische manier gearticuleerd worden.
De aanwezigheid van niet-Koreaanse meisjes en jongens geeft het al aan: K-pop is inclusief (zij het enkel voor andere Zuid-Oost Aziaten, black and white and brown need not apply: ze mogen de liedjes schrijven of produceren, maar graag achter de schermen en vanop afstand). Het Koreaanse aspect mag je nooit uit het oog verliezen. Wie de redelijk strikte Koreaanse maatschappelijke en morele normen in de wind meent te moeten slaan, kan zijn verdere carriere vergeten. K-pop idols drinken, als ze al iets hebben met alcohol (in alcoholreclame verschijnen is zeer controversieel en de wetgever is er nog niet uit of het al dan niet verboden moet worden), met mate, roken niet (en als ze het dan toch doen zeker in een designated smoke area), they drive safely (met veiligheidsgordel, ook in music videos!), lachen altijd, zijn altijd positief (hoewel het uiten van persoonlijke muizenissen en moeilijkheden zeer hard wordt geapprecieerd, want daarmee toon je waarachtig te zijn), hebben geen vaste vriendin of vriendje (de zogenaamde dating ban) en zijn liefst heel de tijd CUTE, waarbij het laatste, naar Japans voorbeeld, misschien wel het allerbelangrijkste is. De getormenteerde loner en het neerslachtige genie bestaat niet in k-pop. Verveling tonen is verboten. Verlegenheid en sociale onaangepastheid zijn daarentegen dan wel weer ontzettend cute. Sex, drugs and k-pop it ain't.
Er wordt verwacht dat idols op zeer regelmatige tijdstippen hun dagelijkse leven met hun fandom delen. Dat vertaalt zich in bijna dagelijkse updates op Instagram, X, Tiktok en Facebook en regelmatige persoonlijke live streams op Weverse, waar ze meestal met enkel hun hoofd in beeld - face porn iemand? - hun gevoelens, dagelijkse bezigheden (die heus niet interessanter zijn dan die van jou en mij), stress- en impulsaankopen, en vooral wat ze gegeten hebben of op het punt staan te gaan eten (een ware Koreaanse obsessie) met de world at large delen. Indien nodig zorgen ze voor emotional support. Zo heb ik de laatste weken al minstens drie idols hun fans zien aanraden dat ze zich met de komende donkere en koude winterdagen goed moeten aankleden en induffelen zodat ze niet ziek worden tijdens de examenperiode.
Het maakt volstrekt niks uit of dat delen van je leven nu echt of gespeeld is. Het is wat het fandom verwacht en je moet al een heel sterk acteur zijn - en wie is dat op achttienjarige leeftijd? - om dan je ware persoonlijkheid en gedragingen te kunnen verbergen - de doorwinterde professionals van Blackpink zijn daarin na zeven jaar misschien de enige uitzondering.
K-pop idols zijn met andere woorden publiek bezit. Op gestelde tijden worden de meiden en jongens naar bepaalde locaties gevoerd voor fan signings en fan meets, waarbij stans de kans krijgen om een praatje te maken met hun bias (hun favoriete member van de groep - de mijne zijn Jisoo bij Blackpink en Karina bij Aespa), de nieuwe plaat te laten handtekenen en als je geluk hebt zelfs de hand te schudden of samen met je idol een hartje te maken. Een selfie - selca in het Koreaans - met je bias is natuurlijk het ultieme. Idols krijgen dan ook regelmatig te maken met tranerige al dan niet huilende stans, die hen ook nog eens zelf in elkaar geknutselde geschenkjes en knuffelbeesten aanbieden (knuffelbeesten zijn de potlach van k-pop). Blackpink heb ik ooit een warme maaltijd weten bereiden voor een selectie fans.
Het constant in de schijnwerper staan - zelfs als het licht uit is: Weverse updates vinden vaker dan niet 's avonds of net voor het slapen gaan plaats - lijdt er dan ook toe dat kritiek op je gedrag, je persoonlijke tics, hoe je eruit ziet, wat je zegt, hoeveel moeite je doet om een goed idol te zijn (Dans je wel met voldoende inzet? Past die nieuwe look wel bij je? Kan dat kapsel of die nieuwe haarkleur wel? Ben je niet te dik? Beantwoord je aan het Koreaanse schoonheidsideaal? Ben je niet te sexy of te schaars gekleed?) niet aflatend is. Komt nog bij het fenomeen van de hater ofte anti. Voor sommige fans is het namelijk niet voldoende een bias te hebben. Het kan ook zijn dat ze luidruchtig en aanhoudend een bepaald group member neersabelen. Elk van de hierboven opgesomde redenen is daarvoor trouwens goed, af en toe tot op het randje van racisme (en soms erover ook) als het een niet-Koreaans groepslid betreft.
Het gebeurt niet vaak, maar sommigen kraken onder die voortdurende aandacht en kritiek en moeten al dan niet tijdelijk de groep verlaten, om hun mental of andere health te laten verzorgen. Nog erger is als moreel laakbare feiten uit het verleden worden opgerakeld (Je hebt ooit op 13-jarige leeftijd het n-woord gebruikt! Op school was je een pester! Je hebt politieke uitspraken gedaan! - een controversiële mening hebben is the worst of the worst in idol land). Minstens zet de platenfirma je dan op non-actief, maar vaker moet je de groep verlaten, die zonder dat er een vleugje aan de lucht is, verder gaat zonder jou. Men neemt nota en je bent morgen vergeten. Hoogstens krijgt het spijtige feit een vermelding op de wikipediapagina.
Nee, het pad van de idol loopt niet over rozen. Maar dat houdt een nooit opdrogend reservoir van jonge mensen niet tegen. Op westerse wijze zeuren over uitbuiting, grensoverschrijdend gedrag, favoritisme, onderbetaald worden, overwerkt en constant moe zijn en andere vormen van wat men tegenwoodig een toxische werkomgeving noemt, daar moet je als idol niet mee komen. Dan geef je beter meteen op. Daar is men ook eerlijk over. Filmpjes genoeg op youtube waar vaak piepjonge mensen tijdens een danstraining tot huilens toe tot het uiterste gedreven worden. Het filmpje waarin Lisa Blackpink een aspirant danseres ijzig vraagt: "Why don't you smile? I told you to smile" is legendarisch. Maar wie doorbijt en alles wat op zijn pad komt kan verdragen staat wie weet de eeuwige roem te wachten.
Wat die eeuwige roem in de praktijk inhoudt is stof voor een volgende post.
