maandag 24 juni 2013

Provocatief artikel over de Dood van de Roman, dat er natuurlijk - haast onvermijdelijk zelfs - spectaculair naast zit. Omdat de dood van de roman - net als de dood van house, de dood van de film, de dood van vinyl en de dood van rock n' roll - gewoon nooit zal plaats grijpen. Omdat er sowieso genoeg - ik zou zelfs zeggen te veel - romans geschreven zijn, genoeg om een heel leven te lezen en nog geen duizendste van alle 'te lezen' romans gelezen te hebben. En dan tel ik de her-lezingen nog niet mee (The Names heb ik al zes of zeven keer achter de kiezen, The Cold Six Thousand minstens drie keer, Neuromancer ook een vijftal keer).

Bovendien focust de auteur nogal hard op het nieuwste van het nieuwste en als postmodernen weten we ondertussen dat het nieuwste van het nieuwste de neiging heeft om snel stokoud te worden.

Dat gezegd zijnde is het redelijk lang geleden dat ik een vuistdikke roman van een nieuwe romanschrijver heb opengeslagen die ook maar aan de hielen van Cervantes, Stendhal, Dostojevski, Melville, Céline, Pynchon en andere klassiekers kan likken. Danielewski's House of Leaves  was waarschijnlijk de laatste (hoewel je daar na schrappen van alle bladspiegelgimmicks niet meer dan een middeldik boek over houdt) die me totaal in de ban kon houden (Bolaño's 2666 is nog te vers om te weten of hij sporen gaat nalaten). Zelfs het geroemde Cloud Atlas vermocht dat uiteindelijk niet. Ook daar blijft het bij de betere poging. Hetgeen lang niet slecht is. Dat betekent allerminst dat de roman dood is, want grote boeken zijn onsterfelijk (we lezen Homerus na bijna 3000 jaar nog) en zelfs als ze op sterven dood zouden zijn, is er maar weinig nodig om ze uit de doden te doen oprijzen.

De dood van iets verkondigen kan tegenwoordig alleen maar provocatie en een oproep en/of uitnodiging tot discussie zijn. Daar kunnen stimulerende ideeën uit voortkomen, maar je zal vaker dan niet zien dat ook die nieuwigheden of progressies geleidelijk vervellen tot klassieke grondslagen.

Stel jezelf ook eens de vraag: Kan het nog minimaler dan Beckett, complexer dan Finnegan's Wake, moeilijker dan William Gaddis, gelaagder dan Pynchon? Is dat überhaupt nodig om jezelf te bewijzen? Begin al eens met gewoon een goed boek te schrijven. Dat is blijkbaar al moelijk genoeg.

Geen opmerkingen: