dinsdag 19 december 2023

Notes on K-pop 7: Charming Incompetence

 Een van de charmantste aspecten van het hele k-pop gebeuren is hoe het zo vaak dicht in de buurt komt van puur amateurisme. Westerse popsterren komen in vergelijking met k-pop idols amper buiten. Je kan ze zien optreden wanneer ze om de zoveel tijd een nieuwe plaat uitbrengen. Tegenwoordig kan dat af en toe een keer per jaar zijn, maar vaker zitten er toch enkele jaren tussen een wereldtournee van een Beyoncé of iemand van dat statuur. Dat hele gebeuren is dan liefst ook zo overweldigend mogelijk, als een circus op steroïden. Onvergetelijk in conventionele termen, voor hen die daar minder van onder de indruk zijn lege bombast met totalitaire danspassen. Nürenberger partijdagen, maar dan in een 2020 kleedje, met een vast plekje gereserveerd voor queers en andere segmenten van de bevolking die zich identificeren als. How times have changed! 

 K-poppers, met hun soms meerdere comebacks per jaar (aespa had er vorig jaar twee, maar voor 2024 zouden er zomaar eventjes vier op het programma staan - SM ruikt geld, zoveel is duidelijk, zie ook de never-ending world tour die Blackpink van YG heeft mogen doorstaan), moeten bijna constant opdraven op allerlei al dan niet live podia en haast continu nieuwe dansfilmpjes en m/v's de wereld insturen.

 Het bestaat dan niet, nee, het is gewoon onmogelijk om aan dat productietempo alles elke keer gesmeerd te laten lopen, zeker in een muzikaal klimaat waar bijna maandelijks een nieuwe groep debuteert en naar de gunsten van het publiek begint te dingen. Het gaat hier ook altijd om jonge mensen van rond de twintig jaar (soms minderjarigen trouwens) en verwachten dat die zich van de eerste seconde van hun carrière als geoliede professionals gaan gedragen is wat veel gevraagd. Wie als echte k-pop fan de filmpjes in serie kijkt en luistert begint het dan al snel op te vallen dat er na een tijdje gaten beginnen te ontstaan in de choreografie en de lipsynch.

 Lipsynchen - toch niet als het te opvallend is - wordt niet geapprecieerd door de Koreaanse k-pop stan. Maar die willen in al hun nationalistische trots blijkbaar niet inzien dat als je zo vaak optreedt als de gemiddelde k-pop groep je je stem - we hebben het hier ook niet over conservatoriumstudenten maar popzangeresjes - gewoon helemaal kapot gaat zingen. De eis om altijd live te zingen - het gebeurt trouwens wel meer dan genoeg, als je er een tijdje in zit hoor je snel het verschil - grenst dan ook een beetje aan het absurde. Maar zelfs als er gesoundmixt wordt, kan het teveel aan optredens ertoe leiden dat een van de zangeressen opeens haar stuk vergeet , of nog beter, dat ze tijdelijk vergeten is dat dit wel degelijk haar stuk is. Dat leidt dan tot algemene hilariteit binnen de groep en de gebruikelijke boze online reacties van fans die het allemaal een beetje te serieus nemen. 

 Met de dansjes wordt het dan echt charmant grappig. Zoals al eerder aangegeven is tijdens een bepaald comeback era de choreografie telkens hetzelfde. Je zou dan denken dat je lichaam die opeenvolgende bewegingen haast machinaal kan herhalen. Maar dan komt, nog onafgezien van het al niet eenvoudige feit dat je tijdens het dansen ook nog moet zingen en lachen, de vermoeidheid. Je ziet dan opeens gaten vallen in de danslijn. Members staan niet op tijd op hun plek, missen een stuk van de choreo of gaan op een plek staan waardoor de center - de leidende danser/es - opeens deels uit beeld valt. Ze moeten ook vaak hun pas versnellen om nog op tijd de op dat moment vereiste bewegingen mee uit te voeren, zodat alles wat synchroon kan verlopen. Je ziet ze dan ook naar elkaar lachen wanneer het weer eens verkeerd loopt. 

 Het leuke is dat je net met je neus op die fout uitgevoerde dansjes gedrukt wordt door het fandom zelf. De voor k-pop typische fancam waarbij een fan een dansnummer volledig filmt - meestal in Tiktok formaat - maar slechts op een van de members focust, legt al dan niet bewust een deel van de structuur onder het vergrootglas. Dan zie je de gedwongen inactiviteit (niet iedereen is immers tijdens heel de dans in beweging, soms sta je gewoon in wacht), het rechttrekken of goed steken van losgeraakte kledingstukken of accessoires, de beteuterde gezichten als er iets fout loopt of als de vermoeidheid parten begint te spelen. Juist de bewondering voor een member - meestal de bias van degene die aan het filmen slaat - maakt pijnlijk duidelijk dat het niet loopt als zou moeten.  

  Nog beter wordt het als het optreden quasi geïmproviseerd is. Vorige week besloot SM Entertainment dat Karina en Winter van aespa samen met twee jongens van Riize op Music Bank een cover zouden performen van Hot & Cold, een wat oudere hit van enkele idols uit de SM-stal. Tijdens het optreden werd al snel duidelijk dat dit een beslissing van het laatste moment was geweest en dat er amper tijd was geweest om in te oefenen. De cameraploeg had moeite om de nochtans redelijk eenvoudige choreo een beetje dynamisch in beeld te brengen en de kerels wilden blijkbaar iets teveel indruk maken op de meiden, zodat ze elkaar af en toe voor de voeten liepen. Karina, die deel uitmaakte van het originele viertal dat Hot & Cold had ingezongen, was blijkbaar de enige die zich het dansje volledig eigen had gemaakt en moest dan ook constant aanwijzen en dirigeren om niet alles in chaos te laten ontaarden, terwijl Winter een van de jongens zelfs op de juiste danslijn moest zetten. Altijd een beetje een probleem in een cultuur als de Zuid-Koreaanse, waar de gelijkheid van vrouw en man laten we zeggen nog in de kinderschoenen staat. Beetje een kutnummer overigens, dat Hot & Cold, maar ik heb wel ontzettend hard gelachen. 

 Dat leidt dan online voorspelbaar quasi onmiddellijk tot een stroom van verontwaardiging. Maar het is net dat wat vaak zo charmant is aan k-pop. In al die perfectionistische Sturm und Drang om de westerse culturele dominantie op eigen terrein te bevechten snellen ze zichzelf regelmatig voorbij. Zuid-Koreaanse fans staan dan vaak te stampen van woede, terwijl ik net blij ben dat het hele perfecte plaatje in totale chaos kan ontaarden, als een zorgvuldig opgebouwd kaartenhuisje dat opeens plat valt. Het neemt echt niks weg van het algehele genot. 

 Maar ja, ik hou wel van dingen die fout lopen en een beetje kapot zijn. Of de gemiddelde k-pop fanaat, en dan zeker de Zuid-Koreaanse, mijn mening zou kunnen bijtreden is twijfelachtig. Wie fan is wil nooit dat zijn de ballon van volmaaktheid doorprikt wordt en dat wat zich eerder nog oprichtte naar de hemel als een inhoudsloos slap vodje terug richting planeet dwarrelt.  

Geen opmerkingen: