Als er goed en slecht nieuws is, beveelt men aan eerst met het slechte nieuws te komen. Welaan dan! Ik had ergens in mijn reptielenbrein kunnen versteken dat Coldplay en BTS, in beider hun muzikale sferen blandness made flesh, ooit een duet met de mensheid hadden gedeeld. Vandaag had ik de eer het te mogen horen en zien. Geen verrassing dat het de wachtkamermuziek van je hoogstpersoonlijke muzikale hel is. En bovendien slechte publiciteit voor k-pop. Verder ga ik over deze enormiteit voor eeuwig de stilte bewaren. Maar ik moest het toch even van me afschrijven.
Beter nieuws uit Zuid-Korea. Jisoo Blackpink heeft met haar soloplaat zomaar eventjes drie prijzen mogen wegkapen op de MMA's (voor de local: de Melon Music Awards). Blinks aller landen pinken (blinken?) minstens een traantje weg, zo ook ondergetekende. Bovendien is Flower / All Eyes on Me ook nog eens van het allerbeste dat ooit uit k-pop is voortgekomen, choreografie incluis.
Misschien is het zelfs een van de redenen dat ik gisteren mijn eerste Weverse live, die van Jisoo dus, heb kunnen uitzitten. Die Weverse updates zijn in het Koreaans en hoewel er altijd wel een welwillende ziel is die de moeite neemt om 45 minuten tot anderhalf uur richtingloos geouwehoer naar het Engels te vertalen, is het Engels van de de vertaler meestal zo absurd slecht dat je nog eerder opteert voor het aanhoren van onbegrijpelijk Koreaans. Voordeel is dat je na een paar keer van die onverstaanbare lange stukken gepraat de idiosyncratische manier van vertalen (versta dit gerust als Koreaans letterlijk naar het Engels overgezet) als het ware kan retro-engineeren. Als je de fouten begrijpt die ze maken in de vertaling, is quasi 95% zelfs voor een Europeaan te volgen. Het volgen van zo'n live interactie met de fans (die via een chatfeed duizenden vragen afvuren, waarvan het idol er dan een selectie beantwoordt) blijft hoe dan ook een van de vreemdste dingen die je als nieuwbakken k-pop fan kan beleven. Ik weet nu bijvoorbeeld dat Jisoo al drie jaar geen kerstboom in huis heeft gehaald. Uiteraard weet ik wat ze heeft gegeten op de dag van de live stream. Het zat ook niet zo goed met het ontvangst van de iPhone. TMI is overduidelijk geen dingetje in de wereld van het k-pop idol. TMI of today is trouwens in elke live stream van je idol een vaste rubriek.
Belangrijker is dat ik gisteren van mijn favoriete k-pop shop de laatste van aespa heb mogen ontvangen. Aespa namelijk, dames en heren, jongens en meisjes, is het allerbeste wat k-pop te bieden heeft en hun comeback is de eerste die ik in real time heb mogen meemaken. Dus dit is de uitgelezen kans om te beschrijven hoe het eraan toegaat als een k-pop groep een nieuwe plaat uitbrengt.
U hebt als goed verstaander begrepen dat een comeback in k-pop niet betekent dat je na lange tijd, half vergeten, nog een keer met nieuwe muziek komt. Albums ofte langspelers zijn uiteraard ook in k-pop een traditioneel format, maar veel belangrijker zijn de singles en de extended plays. Gezien k-pop qua commercialisme en forced exposure zijn gelijke niet kent, wordt elke single werkelijk op elk denkbaar mogelijke manier onder de aandacht gebracht. Een groep komt dus met een comeback als de platenfirma denkt dat de fans de vorige single of mini-album nu echt wel genoeg gehoord hebben. Een stan wordt de muziek van zijn groep nooit echt beu, maar zoals reeds gemeld is stilstaan gelijk aan sterven, dus er moet regelmatig nieuw materiaal aan de wereld geopenbaard worden. In k-pop zegt men dan dat de vorige era eindigt en er een nieuw era aanbreekt. Voor aespa betekent dat het era Welcome to My World nu voorbij is en dat het Drama era nu is aangevangen. En dat tijdperk mag je heel letterlijk nemen. Als je geen k-pop fan bent, zou je kunnen zeggen dat je Drama krijgt tot het neus, oren en keel uitkomt. Als je niet oplet zit het in je DNA.
Het is mijn eerste comeback, dus zeker ben ik niet of het ook bij andere groepen zo verloopt als bij aespa. Maar ongeveer een maand geleden verschenen er op een dag, op Instagram, X, Facebook, op de site van SM Entertainment en youtube opeens foto's van Aespa met overal het woord Drama. Aespa is net als Blackpink een vierspan, dus je krijgt dan mondjesmaat gedurende een paar dagen een nieuw stel foto's van de leden van aespa, waar de esthetiek van het nieuwe concept stukje bij stukje duidelijk wordt. Die nieuwe esthetiek verschilt steeds grondig van die van het vorige era. Was Welcome to My World een zacht, meisjesachtig, zomers en sportief concept, dan is Drama grootsteeds, nachtelijk, donker en dreigend. Welcome to My World was Amerikaanse sportkledij, Drama gaat blijkbaar rood en zwart met jedi en samurai vibes worden. De vier dames dwalen als reuzen door wat je aanneemt een nachtelijk Seoul is en gaan op een wolkenkrabber zitten, vangen met de handen een vliegtuig of kijken neer op een autostrade alsof het Matchbox autootjes betreft. Larger than life girls are in control.
Een week of zo na de foto's komt dan de teaser. Je krijgt een music video van onder de minuut waar weer een tipje van de sluier wordt opgelicht, met een kort thematisch streepje muziek. Nog even daarna mag elk groepslid in een filmpje van tussen de tien minuten en een kwartier, de Sequence genaamd, een kort scenario acteren. Die filmpjes waren in dit geval overduidelijk ergens in de USA opgenomen. De groepsleden etaleren dan hun nieuwe look en in het geval van aespa - hun element is metaal - betekent dat ze de opstandige, stoere en onafhankelijke meid mogen spelen. De stills van die filmpjes zie je dan daarna terug wanneer je de plaat thuis openmaakt (een k-pop plaat is als een cadeau dat je uitpakt - professionele uitpakkers hebben hun eigen youtube kanaal).
Vanzelfsprekend kan je dan een pre-order maken van een van de formats waarin de nieuwe plaat gaat verschijnen. Formaat moet je in k-pop letterlijk nemen. Dat gaat van een klein doosje met een usb-stick, over een traditionele cd, langs een fotoalbumformaat, tot een enorm grote doos met allerlei lekkers voor de stans (photo cards die je kan wisselen met andere fans, lyrics boekje, een stickerblad, een agenda, een poster, zelfs een fotokader, je kan het zo gek niet bedenken). De prijs is afhankelijk van het formaat. Een groot formaat kan je tot 100 euro kosten. Ook kan je meestal kiezen welk groepslid je op de cover wilt. Gezien Karina mijn bias is bij aespa, kies ik dus voor de Karina version. Heb je enkel foto's en fotokaartjes van Karina. Mocht je al de groepsleden even mooi en cool vinden, dan gaat dat je veel kosten, want een k-pop plaat onder 25 euro scoren gaat je niet lukken. (Incidenteel kan ik melden dat toen ik de k-pop geplogenheden nog niet onder de knie had, ik de Jennie version van Blackpinks Born Pink heb gekocht, terwijl Jisoo later mijn bias bleek te zijn. Zit ik nu dus opgscheept met een verkeerde versie. Niks tegen Jennie, maar ik kan verzekeren dat dit me niet meer zal overkomen.)
Na de pleiade van foto's, filmpjes en teasers komt dan de single. Wie denkt dat het enkel over de muziek gaat zal nooit iets van k-pop begrijpen. Het gaat tegelijk over de muziek, het concept, de nieuwe look (kledij, de dominante kleuren van het hele concept, kapsel en haarkleur, make-up, de opgeplakte vingernagels - een serieus dingetje in vrouwelijke k-pop), de choreografie die speciaal voor dit era is uitgedacht en uiteraard de music video waarin al het vorige samenkomt.
Dan begint de promotie van de nieuwe single en daar is k-pop echt volledig uniek in. Gedurende enkele weken is aespa overal. Eerst en vooral moet je de nieuwe muziek en dans op elke muziekshow die Zuid-Korea rijk is (Inkigayo, Comeback Stage, MusicCore, MCountdown en NPOP zijn enkele voorbeelden) gaan brengen, eventueel in live geremixte herwerkingen, om het toch een beetje gevarieerd te houden. Lipsynchen wordt niet geaccepteerd, dus je moet laten horen dat wat wat je middels studiotechniek kan ook daadwerkelijk in de realiteit kan waarmaken. Slechte of luie zangeressen of rappers mogen zich aan snoeiharde kritiek verwachten. Het dansje is altijd hetzelfde, maar voor elke muziekshow hebben ze wel een ander, al dan niet bij elkaar passend, ensemble aangetrokken. Ik kan getuigen dat die dansjes na drie weken bijna elke avond optreden niet meer zo vlot en samenhangend eruit zien. De vermoeidheid en de ademloosheid zijn dan duidelijk zichtbaar. Een van de aespa meiden antwoordde deze week op de vraag van een fan: "What are you doing on Christmas" met een eerder gelaten: "Working". (Aespa heeft tijdens de Drama promotie ook nog tijd gevonden een Jingle Bell Rock voor de kerstperiode met de wereld te delen). Voor een idol houdt het echt nooit op. Je maakt jezelf beschikbaar, niet voor even en wanneer je daar zin in hebt, maar minstens voor zeven jaar, hetgeen de wettelijk vastgelegde maximum duur is van een idol contract. Als je al eens een vakantie neemt, is er een grote kans dat die op film wordt vastgelegd als promotiemateriaal.
Maar terug naar de comeback. Als de choreografie bevalt - en dat was de laatste weken duidelijk het geval bij Drama - dan staan X, Instagram, TikTok en youtube op geen tijd vol met allerlei k-pop collega's, vrouwelijk en mannelijk, die al dan niet in duo met een lid van aespa, het dansje, of althans toch het opvallendste stuk ervan (ja ook dat heeft een naam: de point dance), imiteren. Eerst en vooral komen de k-poppers aan de beurt die bij dezelfde platenfirma (je kan feitelijk beter zeggen: music concern) een contract hebben. Daarna alle andere Zuid-Koreanen die willen laten zien dat ze goed kunnen of graag dansen. Dat kunnen dan persoonlijke vrienden zijn, tv show hosts of bekende acteurs en actrices. Met andere woorden: als de plaat een succes is, heeft bijna iedereen met naam en faam in de Zuid-Koreaanse entertainment industrie na een paar weken de persoonlijke imitatie of interpretatie van het dansje op Tiktok gezet. Buitenlandse fans volgen dan al snel.
Na een tijd je heb je Drama zo vaak gehoord dat je gaat slapen en opstaat met minstens het refrein in je hoofd. Beu word je het nooit. Dat is het ware mysterie van k-pop. Hoe dat werkt, daar ben ik nog niet achter. Maar als ik door die hele promotiemachine Drama ondertussen honderd keer heb gehoord onderschat ik het waarschijnlijk nog. Vandaag zal ik het zeker tien keer opgezet hebben (nu ja, het youtube algoritme schotelt me Drama keer op keer voor), met de korte stukjes die je op Instagram, X en youtube hoort daar nog afgetrokken. Tot aespa met een volgende comeback komt hang je aan een Drama-infuus. Als dat niet het geval is, ben je geen stan. Hoogstens een local - zo noemen k-pop fans mensen die geen k-pop fan zijn - of een occasionele voorbijganger, a pitiful interloper.
Volgende stap is dat de groep acte de presence geeft op de typische Zuid-Koreaanse variety shows. Voor mij de bekendste is Knowing Bros, een show die ingericht is als een klaslokaal en waar van nog wel enigszins interessante tot de meest idiote vragen worden gesteld door een rij van mannen die minstens tien jaar ouder zijn dan de gemiddelde k-popper en waar allerlei onnozele spelletjes worden gespeeld en opdrachten uitgevoerd en iedereen voor de goede vorm minstens een klein beetje belachelijk wordt gemaakt, als ze al niet stevig uitgelachen worden. Zeker is dat je na al dat geleuter dan ook nog eens je dansje mag uitvoeren, als het ware tussen de schoolbanken (waar natuurlijk de meeste k-pop fans dagelijks hun broek of rok slijten). Het is vooral door die variety shows dat je respect krijgt voor die jongens en meisjes. Wie dit tot een goed einde kan brengen kan een en ander verdragen. Ik heb toch al een paar keer groener-dan-groen lachende gezichten mogen ontwaren. Maar dat hoort er dus bij: wie bekend is verdient het minstens toch een klein beetje vernederd te worden. Als je pech hebt, ga je voor de hele wereld af als een gieter. Maar blijven lachen is de boodschap. Altoos en voortdurend. Idols smile. Period.
Na de variety shows komen dan de fan meets en fan signs. De fan meet vindt plaats in open lucht, voor een selectie fans op een of ander plein in Seoul (je neemt aan dat ze via een loting uitgenodigd worden). Het is nu winter in Zuid-Korea, dus dat betekent dat je in ijskoude temperaturen gekleed als iemand die op poolexpeditie vertrekt, de fans toespreekt. Gezien Karina de leader en de unnie (letterlijk de oudste zuster, in de praktijk het oudste groepslid) van Aespa is spreekt zij eerst. Ze heet iedereen welkom, vraagt of de nieuwe single en music video op de algemene goedkeuring kunnen rekenen, lult nog een heel eind verder over eender welk aan Drama gerelateerd onderwerp. Vervolgens mogen de andere members ook een verhaaltje vertellen of hun gevoelens meedelen. Karina steunt dan de jongere groepsleden door hen aan te sporen en hen uit te leggen hoe je de communicatie met de fans moet aanpakken (ze is haar carriere ooit begonnen als ulzzan, het Koreaanse woord voor influencer, andermans producten en uiteraard haar eigen mooie snoetje aan de man brengend) en tikt hen eventueel op de vingers als ze het volgens haar niet goed doen, of te zacht spreken of wat weet ik nog. Afgesloten wordt meestal met de distributie van een klein geschenkje, eventueel een rondje selca, een groepsfoto, een algemeen dankwoord en een buiging.
Fan signs vinden plaats in een of ander congres- of winkelcentrum of nog een omgebouwde turnzaal en daar mogen de fans de versie van Drama die ze zich hebben aangeschaft laten signeren door het lid of de leden van hun voorkeur. Sommige stans willen een handtekening van elk groepslid, anderen enkel van hun bias. De gebruikelijke cadeau'tjes en pluisbeesten worden uitgewisseld, er wordt een kort persoonlijk praatje gemaakt en men sluit af met een fist bump of met een hartje maken, waarbij de member dan de ene helft verzorgt en de fan het ontbrekende halve hart. Ook hier weer zijn de groepsleden in een nieuw plunje gestoken. Voor fan signs zijn die plunjes liefst zo cute mogelijk, dus in het geval van een girl group als aespa met bijhorende katteoortjes of volledig in teddystof gehuld. Winter kreeg deze week van een fan een taekwondo uniform ten geschenke, dat ze dan ook onmiddellijk moest aanpassen om vervolgens haar beste fight moves te laten zien. Daarin gesteund door een flinterdunne, maar niettemin breedgeschouderde Karina, die een black belt Taekwondo heeft en als lead dancer van aespa op fysiek vlak een allround bad ass is.
Ondertussen word je elke dag overspoeld met videos waarin de Drama dans elke keer op een andere manier wordt uitgevoerd. Er is de performance stage (in een decor, meestal een industriële loods of een gestyleerde halve ruïne, met backup dansers), de eye contact version (elk member kijkt dan, u raadt het al, direct in de camera, zodat je als fan je bias in de ogen kan kijken), de rehearsal dance (in de balletzaal van het SM Entertainment HQ, met de spiegel als achtergrond, of langs de andere kant van de zaal, met de wolkenkrabbers van Seoul als decor) en de relay dance (members staan achter elkaar opgesteld zodat je steeds een member een stuk van het dansje ziet uitvoeren, vervolgens gaat dat member opzij en sluit achteraan aan en zo gaat dat verder tot het einde van het nummer). Als je de dans moves dan nog niet uit het hoofd kent, ben je blind of dement.
Wat je ook altijd kan verwachten een paar weken na de release van de music video is een Behind the Scenes, dus een making of. Gezien Aespa conceptueel is opgezet als een team van stoere, immer tot strijd bereide gothic cybersamurai, betekent dat dus dat je de repetities van de actiescenes en de zwaardgevechten voor de kiezen krijgt, met andere woorden actie voor de blue/green screens en de videodecors. Uiteraard ontploffen er dingen, sneuvelen allerlei props en attributen, vloeit en sproeit het nepbloed rijkelijk en is vuur overal. Ook die making of eindigt met een korte toespraak van een van de members, met een onvermijdelijk dankwoord en het vriendelijke verzoek om de muziek en de video 'lots of love' te geven.
Dan nog is het niet voorbij. Bij aespa krijg je bij elke comeback ook nog een korte, tot nu toe steeds drie episodes durende serie. Bij Savage, Next Level en Girls waren dat mangafilmpjes; bij het Welcome to My World era een kleurrijke vaudeville-achtige jonge huisvrouwenkomedie en bij Drama een mysterie in een spookhuis. Ook daarvan krijg je trouwens vroeg of laat nog een making of voorgeschoteld.
Tenslotte meldde Karina - als leader van een groep ben je automatisch ook de spokes person - ons enkele dagen geleden dat de promotie nu is afgelopen, terwijl na deze totale overload de fans natuurlijk om meer blijven schreeuwen (Nu al?). Gelukkig voor de stans werden deze week de al hoger vermelde MMA's uitgereikt. Dat is drie dagen avondvullend entertainment waar le tout K-pop aanwezig is (Blackpink uitgezonderd, Jisoo kwam zelfs haar drie awards niet persoonlijk afhalen), er in stijl getafeld wordt (wie naast elkaar zit kan erop rekenen dat ze als duo meteen van een relatie verdacht worden), iedereen in haute couture voor de dag komt en de jaarlijkse awards uitgereikt worden in een aantal categorieën waar de Oscars jaloers kunnen op zijn. Meegenomen dat aespa vier awards mee naar huis mocht nemen. Hetgeen een beetje verrassend is, want aespa was tot nu toe toch voornamelijk een groep die wegens hun experimentele muziek door andere k-pop groepen hoog in het vaandel gedragen werd (musician's musicians zeg maar), terwijl zich dat niet altijd vertaalde in dikke hits. Vier awards betekent dat ze na 4 extended plays nu zijn toegetreden tot de galerij der Groten van de K-pop. Happy MY's all over the world, dat spreekt. U zult nu wel al begrepen hebben dat MY de officiële naam voor een aespa fan is. Dat bekt ontzettend slecht, maar dat maakt van mij een MYBlink, of iets in die aard.
En nu moet ik mezelf excuseren, want ik moet dringend de youtube filmpjes van de MMA's gaan bekijken. En daarna staat er nog een Weverse update van Winter op het programma. Ook k-pop fan zijn is hard werken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten