Het is vaak de bon ton om de gelijkluidende biopolitieke conclusies van Foucault in Surveiller et Punir en Agamben in zijn Homo Sacer-cyclus, als zouden we nu allemaal gevangenen zijn (dat wil zeggen: dat de gevangenis en het concentratiekamp het politieke paradigma bij uitstek zijn en dat we constant in tijden van crisis en de toestand van uitzondering leven) overtrokken en zelfs helemaal belachelijk te vinden.

Allemaal goed en wel. Ik daag nochtans iedereen uit om te trachten volledig uit het socio-politieke systeem van registratie, opvolging en toezicht te ontsnappen.

Het voor het overgrote deel van de tijd onzichtbare regime waaronder we leven wordt slechts dan zichtbaar wanneer én als iemand ertegen in gaat. Zodra iemand zich buiten het systeem wil plaatsten - hetgeen zogezegd altijd mogelijk zou moeten zijn, want we zijn toch vrij, niet? - onttrekt hij zich niet alleen aan zijn plichten, maar geeft hij willens nillens ook zijn rechten op.

Het punt is niet dat het onzinnig is om uit de samenleving te willen ontsnappen (omdat er nu eenmaal zoiets als de samen-leving is, heeft men geen behoefte aan om eraan te ontsnappen, zou dan de redenering kunnen luiden), maar dat zelfs de mogelijkheid niet meer bestaat.

De altijd weer ongelooflijk verraste en verbaasde recensies die van Climate of Hunter (1984) tot Bish Bosch (2012) telkens weer de ronde doen over de muziek van Scott Walker zeggen niet alleen veel over de blik die de meeste recensenten (critici zou ik hen allang niet meer durven noemen) op muziek hebben ontwikkeld (of juist niet ontwikkeld: dat is het hele punt), maar vooral nog veel meer over het stuitend gebrek aan ambitie, lef en algemene culturele achtergrond van het overgrote deel van de andere popmusici op deze planeet sinds 1984 (niet toevallig ongeveer het tijdstip waar Simon Reynolds' Rip It Up and Start Again stopt). En dan heb ik het uiteraard nog niet over wat de meeste luisteraars - who am I kidding? ze luisteren niet, ze con-su-me-ren - onder muziek verstaan.

"To accept his writings is an impossibility, to resist them an irrelevance."

"My abnormal devotion to Bataille stems from the fact that nobody has done more to obstruct the passage of violent blanks into a pacified oblivion, and thus to awaken the monster in the basement of reason."

"It is a mere consolation to the timid to imagine that philosophy has died. The fact of the matter is quite to the contrary. Philosophy will be the last of human things; perhaps the efficient impulse of the end."

- Nick Land, The Thirst for Annihilation: Georges Bataille and Virulent Nihilism

"In feite zijn samenleving en politiek eenvoudig, alles is terug te herleiden tot de eeuwige tegenstelling tussen rechts en links: de egocentristen tegenover de sociaalvoelenden, de koudbloedigen tegenover de warmhartigen, de negativisten tegenover de positivisten, de bangerikken tegenover de dapperen, de onderkruipers tegenover de hoogvliegers, de achterwaartsen tegenover de voorwaartsen, de smaldenkers tegenover de breedkijkers, de meelopers tegenover de zelfdenkers, enzovoort..."

via

Wel wat zwart-wit (want uiteraard lopen deze categorieën in de realiteit vaker in meerdere dimensies door elkaar) gesteld, maar in grote lijnen helaas maar al te waar. Overigens ben ik het stilaan beu - en ik hoop velen met mij - om door allerlei bekrompen en gefrustreerd rechts klootjesvolk voor volksvijand versleten te worden omdat ik niet alle andersdenkenden en -doenden stante pede uit mijn blikveld wil gedeporteerd zien. Het discours dat tegenwoordig de boventoon voert begint akelig hard te lijken op dat van de Anti-Dreyfusards en we zijn ondertussen toch weeral in 2012.

Mijn moeder: zij die Humo opzij legt voor haar zoon omdat er een interview met Scott Walker in staat.

"Liefde voor een vrouw is dus alleen mogelijk wanneer die liefde zich niet bekommert om de reële eigenschappen (...) maar alleen wanneer de liefde in grenzeloze willekeur de psychische realiteit van het geliefde wezen vervangt door een totaal andere realiteit."

- Otto Weininger, Geschlecht und Charakter

Die Weininger toch! En toch denk ik dat, als men dit citaat opentrekt, - naar mannen én vrouwen - hier meer waarheid in zit dan men op het eerste gezicht zou denken.

"Nietzsche despised the politics of rancour, not because rancour cannot be justified but because, no matter where it comes from, rancour is bad for the soul. That’s what The White Ribbon is about, revolt poisoned by rancour. At one point Klara kills a pet parakeet with her father’s scissors and leaves it on his desk: evil authority breeds evil in its rebel offspring. These children aren’t just imitating their parents, beating as they are beaten, which would mean more of the same: they are subversives fighting the bad with the bad and portending worse."

"De grammatica wantrouwen is de eerste vereiste voor filosoferen."

- Ludwig Wittgenstein

Doe mij maar deze voor 12-inch van het jaar.

Geloof The Quietus maar. Dit is misschien wel de beste plaat van 2012. Dat ik deze gemist heb!

Niet voor mijn beurt spreken natuurlijk, want ik heb de nieuwe Scott Walker nog niet gehoord.

Als ik een rocker was, zou ik deze lijst gewoon het einde vinden. Maar zelfs in het andere geval ben ik onder de indruk, en dan vooral van die drie Wipers-platen. 

"L'inconditionnel, en général, répond au goût des belles âmes pour l'absolu et le pur. (...) Mais il renonce à penser la réalité effective."

- Sylviane Agacinski, Journal Interrompu

Sowieso is Shackleton momenteel de meest relevante van alle electronische producers, maar zijn meer dan anderhalf uur durende live in de AB gisteren was gewoon verpulverend. Toen het eindelijk  - na, zowaar, een bis - gedaan was, was ik niet alleen een kilo zweet lichter, maar heb ik ook - en ik denk echt dat dat de eerste keer ooit was - iemand omhelsd uit pure vreugde en extase. Waarlijk goede muziek vaagt elk cynisme weg.

Je weet dat je relatie finaaal naar de kloten is, dat het echt nooit meer goed komt, wanneer je Blood on the Tracks uit de platenkast trekt.

Als ik er nog zo goed uitzie als ik 69 ben, dan geef ik een klein feestje denk ik.

Ik heb de gewoonte ontwikkeld, als ik een boek van een bepaalde schrijver heb gelezen dat me op een of andere manier uitzonderlijk bevalt, om dan ook zo snel mogelijk zo veel mogelijk andere boeken van diezelfde schrijver te lezen, al was het alleen maar opdat het enthousiasme dat je voor dat ene boek voelde te kunnen laten doorwerken in de volgende boeken die je leest. Het mooie is dan dat je vaker dan niet uit je comfortzone wordt gehaald. Daarmee wil ik zeggen dat je daardoor ook boeken leest die je normaal qua thema, onderwerp of stijl niet zou lezen.

Dat gebeurt momenteel met de boeken van Paul Auster. Hoewel ik niet ongelooflijk onder de indruk ben van Austers The New York Trilogy (Ik vind dat hij bepaalde stukken van de drie verhalen te veel in het ongewisse laat en aan in principe boeiende premissen en ideeën moeilijk een voldoening schenkend einde kan breien. Hoewel dat allemaal de bedoeling kan zijn, zal hij daardoor momenteel nooit een van mijn favoriete schrijvers worden, denk ik, eerder een middenmoter.), heb ik de drie boeken wel in een paar dagen uitgelezen omdat de aperte verwijzingen naar Maurice Blanchot en Borges voor mij aan de leeservaring net dat beetje extra gaven en de intriges geheel in de lijn van mijn favoriete thema's liggen (metafysica, metafictie, mysterie en duisternis, dubbelgangers, mensen die ten onder gaan aan het leven in hun eigen hoofd, etc...) Laat ik besluiten met te zeggen dat Auster in The New York Trilogy naar voren komt als een Blanchot of Borges light. Hetgeen verre van slecht is, maar niet goed genoeg om 's mans boeken ook daadwerkelijk aan te schaffen.

Niettemin ben ik dan vandaag maar begonnen in Man in the Dark, dat bijna twintig jaar later geschreven is en, hoewel het bijna onvermijdelijk aanverwante thema's bevat (het gaat hier tenslotte om dezelfde schrijver), bijna science fiction is - er zit een beetje van Philip Dick in, en dus in de verte ook weer een beetje Borges. En dat boek heeft me de laatste uren al een paar keer tranen doen verbijten omdat de situaties en levensverhalen die erin verhaald worden zo herkenbaar diepmenselijk en onnoemelijk treurig zijn.

Hoe je het ook draait of keert, het komt er uiteindelijk toch altijd op neer dat, wat je ook onderneemt, hoe stoer je jezelf ook voordoet, hoeveel succes je ook boekt, hoezeer je ook je dromen tot realiteit maakt, hoe optimistisch je het leven ook tegemoet treedt, hoe hard je ook je best doet om te houden van anderen en jezelf met de wereld te delen, hoe vaak je de rug weer recht of opstaat nadat je weer eens met je smoel tegen de vlakte bent gegaan, dit leven je uiteindelijk toch breekt. Het geluk bestaat erin, denk ik, om elk moment dat de moeite waard is zo intens mogelijk te beleven en elke kans op dat vluchtige geluk aan te grijpen, ook al wordt het uiteindelijk niks. Iets is altijd beter dan niks.   

En die gedachten leiden dat er vervolgens toe dat ik waarschijnlijk ook Invisible en Travels in the Scriptorium de volgende dagen ga verslinden.

"Schaeffer made me hardcore"

Omdat we de toekomst voorlopig nog niet kunnen voorspellen, hebben we daarom maar peilingen uitgevonden. Die dan vervolgens ofwel voorspellen wat niet gaat uitkomen ofwel bevestigen wat we allang wisten. 

"I think there's a natural instinct to hone in on the darkest elements of life when you're being creative."

"And since respectable and responsible intelligence comes not from the knowledge we’ve already gained but how quickly and thoroughly we can access information, we convince ourselves and our friends that the latest horrible circumstance has such depth, such weight, that it represents a societal question we can no longer ignore; we must now take sides and talk about it."

Daarom is The Quietus dus mijn favoriete website.

Niet dat het een geheel nieuwe gedachte is (Borges is hier uiteraard de onbereikbare voortrekker), maar sinds ik in Paul Austers The New York Trilogy aan het lezen ben (ik had hier oorspronkelijk gewoon ben geschreven: Lezen is een vorm van Zijn, niet?) besef ik weer eens hoezeer het lezen verrijkt wordt door het lezen zelf, met andere woorden: door eerdere leeservaringen.

Ik maak er sowieso een goede gewoonte van om, voordat ik in een bepaald boek of oeuvre duik, allerlei randinformatie in me op te nemen. Dat gaat dan van een eenvoudig Wikipedia-artikel, over een biografie van de schrijver en zijn onmiddellijke omgeving, tot aan de zo volledig mogelijke socio-historische context. Zo kan ik me nu nog nauwelijks voorstellen hoe veel minder ik van Gravity's Rainbow zou begrepen hebben als ik voordien niet V zou gelezen hebben, laat staan dat je ook maar iets van dat boek begrijpt als je niet weet waar de Weimar Republiek voor stond. (Nu is dat uiteraard het slechtste voorbeeld mogelijk, omdat dat dat bepaalde boek nooit helemaal begrijpbaar zal zijn.)

Een vriend raadde me Paul Auster aan (wiens Leviathan ik ooit lang geleden uit moeders boekenkast heb getrokken, maar waarvan ik me nauwelijks nog iets herinner) omdat die ooit Maurice Blanchot had vertaald (en - daar ga je dan - ooit de partner was van Lydia Davis, die, buiten dat ze de meest fascinerende kortverhalen aller tijden schrijft, op haar beurt Foucault, Blanchot, Leiris en Proust heeft vertaald). En hoewel er natuurlijk nooit enige bias valt uit te sluiten (je kunt soms ook te veel weten over iets, waardoor de eigenlijke leeservaring in de weg gezeten wordt) viel me al onmiddellijk op dat Auster in City of Glass speelt met de idee van wat een schrijver nu feitelijk is, door te schrijven over een schrijver, die op zijn beurt detectiveromans schrijft en vervolgens zelf detective wordt.

De vraag is dan natuurlijk of je zonder die kennis en referenties je leeservaring verarmt. Ik denk het persoonlijk wel. Het ware lezen (en bij uitbreiding het ware luisteren en kijken) is er altijd op uit om een zo groot mogelijk netwerk van betekenissen te genereren. Anders wordt lezen ontspanning en ontspanning is voor doetjes.

"Mon principe contre l'ascèse est que l'extrême est accessible par excès, non par défaut."

Bataille, L'Expérience Intérieure.

net op tijd voor kerstmis

Zelden het met een standpunt over religie zo eens geweest.

Ter vergelijking:

"Ik ben niet uit op de vernieting van religie; iedereen mag natuurlijk hoop putten waaruit hij maar wil. Ik ben wel uit op de vernietiging van het irrationele, dat zo gemakkelijk uit religie voortkomt. Irrationaliteit is gevaarlijk en contraproductief. Alleen het wetenschappelijke wereldbeeld kan tot een betere wereld leiden. Je moet mensen desnoods provoceren om ze zich dat te laten realiseren."

- Fysicus Lawrence Krauss, in De Morgen van 29-9-2012

Krauss lult hier al even hard uit zijn wetenschappelijke nek als zij die vinden dat belastering van de Profeet de dood verdient (Er valt een hele boom over op te zetten, maar ik kan me bijvoorbeeld nauwelijks een ethiek voorstellen die niet uiteindelijk voortkomt uit religie). Maar hem zal je niet horen eisen dat iemand die de quantumfysica of de evolutietheorie afwijst aan de hoogste boom dient opgeknoopt te worden.

"Others believe that the really distinctive forms of contemporary art and thought have made a quantum leap beyond all the diverse sensibilities of modernism, and earned the right to call themselves “post-modern”. I want to respond to these antithetical but complementary claims by reviewing the vision of modernity with which this book began. To be modern, I said, is to experience personal and social life as a maelstrom, to find one's world and oneself in perpetual disintegration and renewal, trouble and anguish, ambiguity and contradiction: to be part of a universe in which all that is solid melts into air. To be a modernist is to make oneself somehow at home in the maelstrom, to make its rhythms one’s own, to move within its currents in search of the forms of reality, of beauty, of freedom, of justice, that its fervid and perilous flow allows.

- Marshall Berman, All That Is Solid Melts Into Air, The Experience of Modernity.

"Je ne pense pas que l'homme ait une chance de faire un peu de lumière avant de dominer ce qui l'effraye."

- Georges Bataille, L'Érotisme

"Quand je me le représente ainsi: était-ce un homme brisé? depuis toujours sur son déclin? Qu'attendait-il? Qu'espérait-il sauver? Que pouvions-nous pour lui? Pourquoi aspirer si avidement chacune de nos paroles? Es-tu entièrement abandonné? Ne peux-tu parler pour toi? Devons-nous penser à ton défaut, mourir à ta place"

- Maurice Blanchot, Le Dernier Homme.

"(...) la vie humaine ne peut être en aucun cas limitée aux systèmes fermés qui lui sont assignés dans les conceptions raisonnables"

- Bataille

Béatrice Dalle én Asia Argento op één foto? En dan ook nog eens gefotografeerd door David Lynch!?! Hal-le-lu-jaaaaah! Piiiiiiii-raise da Lord!

(via)

"an experimental time, in which the outcomes of activities could neither be predicted nor guaranteed; a time which might turn out to be wasted, but which might equally yield new concepts, perceptions, ways of being."

E Viva serendipity! Mark Fisher schrijft nog eens een stuk dat er toe doet. Let vooral - in verband met onderstaande post - op de zeer ter zake doende opmerking over postpunk.

Weer eentje die er de brui aan geeft.

Ik ga niet zeggen dat ik Warburton (en David Toop) compleet volg in alles wat hij te zeggen heeft, maar ik moet toegeven dat ik, zeker het laatste jaar, al een paar keer de drang heb voelen opkomen om volstrekt te stoppen met muziek te verzamelen. Er zal best nog wel veel goeie nieuwe muziek uitkomen (en soms stoot ik er zelfs nog wel eens op) maar het valt toch op dat bijna alle muziek die ik me nog aanschaf van vele jaren geleden dateert. Dat hoeft zelfs geen 'klassiek' spul te zijn, zolang het maar vernieuwender klinkt dan wat heden ten dage voor nieuw en spannend doorgaat. Opvallend is dat bijna alles waar ik naar luister uit de gouden tijdperken 1968-1974 (voor krautrock en Engelse artrock), 1977-1984 (voor postpunk, new wave en enkele laatkomers zoals de late Talk Talk) en 1986-1994 (voor house en techno) dateert. Er zijn periodes dat alleen The Fall, Can, Wire (en dan alleen nog de eerste drie elpees) en Pere Ubu mijn oorschelp mogen betreden. Die periodes worden trouwens almaar langer. Voeg daar nog wat jazz, klassiek en dub aan toe en we zijn er wel. (OK, wie mijn platenkasten ooit heeft aanschouwd weet dat ik overdrijf, maar het gevoel blijft)

In principe is dat ook geen slechte zaak. Na vele jaren wroeten en ziften weet je gewoon wat je goed vindt en op een of andere manier gaat al het nieuwe dat je hoort verwijzen naar de canon die je voor jezelf hebt samengesteld. De meeste dingen klinken dan als aftreksels, imitaties en parodieën van de muziek die ooit je leven een andere richting heeft doen inslaan. Dat heet inderdaad ouder worden. Dat heet blasé zijn. Dat heet teveel muziek beluisterd en ontdekt.

Allemaal helemaal waar, maar toch blijft het gevoel knagen dat vooral de popmuziek (de muziek die het grote publiek bereikt en die in de hitparade - of wat daar nog voor doorgaat - staat) tegenwoordig niet meer aanzet tot het graven naar invloeden. Vroeger vroeg je je constant af wat de bronnen van grote en bekende artiesten waren. Van Bowie naar Neu, van Massive Attack naar vroege hiphop en dub, van shoegaze naar Faust, toen kon dat nog. Nu vinden zogenaamd nieuwe muzikanten hun invloeden zogezegd all over the place en dat zal wel mooi en interessant en breeddenkend zijn, maar het wijst voor mij eerder op richtingloosheid, gebrek aan inspiratie, oppervlakkige kennis en onwetendheid over traditie en geschiedenis. Om Warburton (en The Incredibles) te parafraseren: als iedereen erover opschept dat hij alles en iedereen als een invloed beschouwt, dan krijg je finaal een smaak- en kleurloze brij die amper kan boeien ("I'm not joining conventional rock band / The conventional is experimental / The conventional is now experimental / And is no way noble"), laat staan dat die flauwe soep je leven verandert. Ik voel dan ook dat het moment dat ik me nog enkel met literatuur en filosofie (film, televisieseries in de vorm van dvd-boxen en hedendaagse kunst - zeg maar: het doodgegooid worden met Het Beeld - laten me al helemaal koud) ga onledig houden angstwekkend dichtbij komt.

Waar het ook mee te maken heeft is het voldongen feit dat de cultuur waar ik in opgegroeid ben en die me onvermijdelijk heeft vormgegeven (laten we die heel breed de Europees-Amerikaanse Beschaving noemen) de laatste jaren steeds duidelijker in een decadente staat en soms zelfs in acute ademnood lijkt te verkeren. Een politiek, cultureel en economisch imperium loopt op zijn einde en ik denk dat ik de komende jaren vaker dan niet ga proberen om andere oorden op te zoeken, op zoek naar nieuwe perspectieven waarvan ik vrees dat mijn huidige aan bloedarmoede lijdende omgeving die me niet meer kan bieden.

Cultuurpessimisme? You bet! Bijna alles wat ooit vernieuwend en revolutionair was, was een reactie op een bestaande cultuur die ontoereikend werd bevonden en dus vers bloed nodig had. De huidige cultuur schijnt zich enkel nog voort te slepen door steeds opnieuw stilstaand te herhalen hoe goed men wel bezig is en hoe noodzakelijk en onvermijdelijk de bestaande toestand is. Actie - ook verkalking is een actie - is een doel op zich. Re-Actie - in die zin dat men de teller terug op nul moet durven zetten en na grondig zelfonderzoek, hetgeen afstand impliceert, opnieuw beginnen (Beckett's "Try Again, Fail Again, Fail Better") - is onbestaande of uit zich enkel nog in nihilistische en in elk geval voor mij volstrekt oninteressante daden en woorden. Samuel Delany heeft het ooit 'cultural fugue'* genoemd, een soort zelfvernietiging door terminale zelfgenoegzaamheid en oneindig doorschuiven -en dus ontlopen - van verantwoordelijkheid. Gently we are being led into the night.

* in Stars in My Pocket like Grains of Sand. Letterlijk betekent het "a state of terminal runaway of cultural and technological complexity that destroys all life on a world via a singularity". De interpretatie is mijn verantwoordelijkheid.

"Christenen roepen dat ze gediscrimineerd worden omdat ze niet mogen discrimineren. Christenen zijn niet oké."

(via)

Het zal zowat de eerste keer zijn dat ik onderaan een opiniestuk een mening lees waar ik het eens mee kan zijn.

"Ik leg in mijn denken altijd de nadruk op het schandaal, ik wil onnozel zijn, ik wil me verwonderen, in tegenstelling tot de moderne wetenschappers, wie het volstrekt, maar dan ook volstrekt niet meer gegeven is om zich te verwonderen."

- George Steiner

"If equal affection cannot be / Let the more loving one be me"

- W.H. Auden

Want a vision of electronic music's future? Imagine crap trance riffs and recycled one note basslines stomping on a human face, for ever.

Waar zouden we toch zijn zonder The Quietus?

En gooi deze er ook nog maar achteraan als digestiefje.

"Now a book lives as long as it is unfathomed. Once it is fathomed it dies at once. It is an amazing thing, how utterly different a book will be, if I read it again after five years. Some books gain immensely, they are a new thing. They are so astonishingly different, they make a man question his own identity."

- D.H. Lawrence

To me, fair friend, you can never be old,
For as you were when first your eye I ey'd,
Such seems your beauty still.

- Shakespeare, Sonnet 104

Like to a Hermite poore in place obscure,
I meane to spend my daies of endles doubt,
To waile such woes as time cannot recure,
Where none but Loue shall ever finde me out.

- Walter Raleigh

1. There is no such thing as a wise or grownup human being.
2. Expect nothing.
3. You are always right until someone proves otherwise.
4. There are no musts.
5. Go in the direction of something instead of going away from it. The best way out of something is to go through it.
6. Be sparse when speaking and acting.
7. Be as intelligent as possible.
8. Never apologize for who you are.
9. Protect your essence at all cost.
10. Do not try to change anyone except yourself.
11. Do not do anything futile.
12. Trust your senses, not your feelings.
13. Be awake and aware.
14. Evil does exist. Try to avoid it in others and in yourself. If needed combat it with all your powers.
15. Don't be boring.

Wicked deeds have their glamour
but those who commit them
are always bores

- W.H. Auden

Ware vrijheid begint bij het nemen van verantwoordelijkheid.

"Niet het systeem, maar de commentaar is de legitieme vorm waarin de waarheid kan worden ontwikkeld."

- Gershom Scholem

But should you fail to keep your kingdom
And, like your father before you come
Where thought accuses and feeling mocks,
Believe your pain...

- W.H. Auden

I was only that which
you touched with your palm
over which, in the deaf, raven-black
night, you bent your head...
I was practically blind.
You, appearing, then hiding,
taught me to see.

- Joseph Brodsky

Om het maar meteen eruit te gooien: Dit is dus een van de weinige platen waarvan ik echt op een vette remastering zat te wachten.

     "I realize that in this kind of world," Lucas said, "I have no business of being so unhappy. I realize that on a religious level I'll always be a child. It's absurd and I regret it."
     For the first time Herzog smiled.
    "Don't regret it, sir. Perhaps you know Malraux's Anti-mémoires? His priest tells us that people are much more unhappy than one might think." He offered Lucas his hand. "And that there is no such thing as a grownup."

- Robert Stone, Damascus Gate

"Ervan uitgaan dat Sophocles of Dante of Shakespeare min of meer besmet zijn met een imperialistische, kolonialistische mentaliteit is klinkklare nonsens. Westerse poëzie of de roman van Cervantes tot Proust afdoen als 'seksistisch' is blindheid. Net als het verwaarlozen van de creatieve kracht van grammatica's en ontwikkeld vocabulaire onder druk van taalvandalisme en -verarming. Dat Bach en Beethoven niveaus van menselijk streven bereiken die hoger gaan dan rap of heavy metal, dat Keats inzichten uitlokt waar de songteksten van Bob Dylan geen weet van hebben, is vanzelfsprekend, of zou dat moeten zijn, ongeacht de politiek-sociale connotaties - en die zijn er - van zo'n overtuiging"

- George Steiner, Het oog van de Meester

Je kan veel beweren over Komrij. Maar niet dat hij - verdomme - geen gelijk heeft. Of had. Hetgeen dertig jaar na datum nog veel erger is.

(via)

Hoewel ik best begrijp dat je als inwoner van de United States of Jesus na een tijdje je toevlucht neemt tot zulk taalgebruik, is het probleem natuurlijk dat je in deze tekst even goed 'science' kunt vervangen door 'economy', 'religion', of nog 'vaseline'. Wat ik wil zeggen: met de zwakzinnigen en andere geesteszieken die in een god geloven is het moeilijk discussiëren. Zelfs Thomas van Aquino was al zo eerlijk om toe te geven dat het bestaan van het opperwezen niet te bewijzen valt. Je gelooft of gelooft niet en dat is niet voor discussie vatbaar. Dus als het rad van fortuin je doet geboren worden in een land waar het overgrote deel van de mensenbeesten rotsvast gelooft in begrippen als zondeval, hellevuur en onbevlekte ontvangenis, dan heb je gewoon pech. Tenzij je heel spoedig een pil uitvindt die elk religieus fanatisme uit de hersenen wegvaagt (en die vervolgens ook nog eens via het drinkwater kan verspreiden) is verhuizen de enige optie.

Ik blijf maar redenen en andere uitwegen zoeken. Ben ik oud/volwassen aan het worden? Zodat ik die o zo belangrijke, aanstekelijke rush nauwelijks nog ervaar? Heb ik in mijn leven te veel muziek gehoord? Lees ik misschien liever dan ik luister? Teer ik op nostalgie? Ben ik blasé?

De waarheid is, denk ik, dat 2012 tot nu toe (en 2011 was ook al geen hoogvlieger) barst van de middelmatige muziek. En dan vooral van muziek die niks, maar dan ook niks van originaliteit, visie en echtheid (of nog beter, om een oud en bestoft woord boven te halen, Waarheid) in zich draagt. Het is allemaal wel mooi om te stellen dat de huidige generatie muzikanten zijn invloeden en inspiratie all over the place zoekt en vindt, maar dat amalgaam levert al enkele jaren aan een stuk weinig echte visionaire muziek op. Waar is het Nieuwe in godsnaam gebleven? Is de bron ten langen leste helemaal opgedroogd? New wave, funk, no wave, hiphop, psychedelica, acid, dub, eighties kitsch, krautrock, IDM, industrial, metal, shoegaze, R&B, electro, ambient, soul, house, triphop, wat weet ik nog: allemaal zijn ze in de twaalf jaar dat dit millennium duurt in een nieuw kleedje gestoken, in Ableton getweet, door elkaar gemixt en als het nieuwste van het nieuwste aangeboden, terwijl iedereen die ook maar iets van de muziekgeschiedenis kent beseft dat het bijna allemaal herkauwen, uitspuwen en terug naar binnen werken is. Zombiemuziek.

(Ui-ter-aard zijn er uitzonderingen geweest in die twaalf jaar, maar ze zijn dun gezaaid in vergelijking met wat de jaren zeventig, tachtig en negentig ons hebben gebracht aan echt revolutionaire muziek.)

Ok, je kan je dan gaan laven - wat ik overigens net als zovele anderen ook wel doe (je blijft immers verslaafd aan muziek) - aan de muziekgeschiedenis en gaan graven in discografiën, reissues, unreleased tapes en archieven allerhande. Tegelijk blijf je snakken naar dat ene opwekkende moment, dat levensbevestigende geluid, dat DIT IS HET!-gevoel.

Waar zijn ze verdomme? De woede? Het bloed? Het zweet? De tranen? De Schrrrrrrrrreeeeeeuwww van Angst en Pijn.

Ik wil het NU! Wat zeg ik? Ik wil het gisteren.

“Altogether, I think we ought to read only books that bite and sting us. If the book we are reading doesn’t shake us awake like a blow to the skull, why bother reading it in the first place? So that it can make us happy, as you put it? Good God, we’d be just as happy if we had no books at all; books that make us happy we could, in a pinch, also write ourselves. What we need are books that hit us like a most painful misfortune, like the death of someone we loved more than we love ourselves, that make us feel as though we had been banished to the woods, far from any human presence, like suicide. A book must be the axe for the frozen sea within us. That is what I believe.”

- Franz Kafka, in een brief aan Oskar Pollak

"As Marx wrote, towards the end of the first volume of Capital, ‘man is distinguished from all other animals by the limitless and flexible nature of his needs.’ Limitless needs we see all around us and they’ve brought us to where we are, but we’re going to have to work on the flexible part."

Eindelijk eens iemand die op een intelligente, niet hysterische, en vooral niet ideologische manier over Marx schrijft.

Heeft deze man gelijk? Of heeft hij gelijk?

Overigens denk ik dat het, zoals zo vaak, niet eens met arrogantie te maken heeft, maar gewoon met domheid. 

"Het actieve leven is een vrouwelijke deugd; het beschouwelijke is mannelijk. Iets dat aan mijn aanwezigheid in deze eeuw betekenis zou kunnen geven is mijn missie, die bestaat uit het tenietdoen van de mythe van Leopardi en Nietzsche volgens welke het actieve leven boven het contemplatieve zou staan. Aantonen dat de waardigheid van de grote mens bestaat uit het geen concessies doen aan het werk, aan het maatschappelijke, aan de bourrage. Uiteraard zonder op te houden dostojevskiaans te leven. Al die hartstochten, laat ze maar komen. Maar niet vergeten dat men waard is wat men is en niet wat men doet."

Uit 'Leven als Ambacht' van Cesare Pavese.

Leid nooit uit het verschijnen van een fragment, citaat of een mening op deze blog af dat ik het volledig eens zou zijn met wat de schrijver of spreker te zeggen heeft. Uiteraard blog je nooit woorden waarmee je het volledig oneens bent. Het zijn de zogenaamde elective affinities. (Zullen wij, postmodernen, er ooit nog in slagen om ons fanatiek achter een Grote Gedachte te scharen?) Eerder is elke uitspraak een knuppel in het hoenderhok van je geest. Niet alleen is er inderdaad geen hors-texte (zoals er ook nooit een hors-politique kan zijn), maar er is ook niet zoiets als een fin de texte. Geen enkel woord kan het laatste zijn. (Is dat niet onze diepste tragedie, dat er enkel nog een Permanente Revolutie van Het Woord kan bestaan? Daarin verschillen we overigens weinig van Nietzsche, die de Permanente Waardenrevolutie predikte van achter een schrijftafel, na een verkwikkende wandeling in de bergen.)

"(...) while you can know a man by what turns him on, you can only really understand him by what turns him off."

- Will Self

 (via)

(Noot: Overigens is het hele artikel alleen al leuk omdat Self hier, mijn insziens volkomen terecht, Owen Haterley - overigens nog een van de verstandigste en minst doordrammende leden van de K-Punk-bende - en zijn totaal voorbijgestreefde historisch materialisme (na een Stalin-biografie gelezen te hebben, heb je meer dan genoeg van permanente revolutie) op zijn plaats zet. Als er nu nog iemand bij The Wire op het idee komt om de nooit lachende lesbo-feministe-from-hell Nina Power te lozen, dan zijn we er helemaal. Of ben ik nu een male chauvinist pig omdat ik geen hardcore politieke en naar mannenhaat ruikende praatjes in mijn favoriete muziekmagazine wens aan te treffen? Een ding weet ik: het is niet omdat je goed kan schrijven, dat je ook iets te zeggen hebt. Ik weet ook nog een tweede ding: Revolutie en humor gaan blijkbaar zelden samen.)

Na lezing van Montefiore's bepaald indrukwekkende Stalin moet je besluiten dat hij samen met Louis XIV en Mao een van de slechtste mensen was die ooit heeft geleefd. Hitler was gewoon gek, Stalin was echt door en door wraakzuchtig, paranoïde en bloeddorstig (hij liet kinderen, adolescenten en zelfs zijn eigen schoonfamilie in de gevangenis smijten). Maar - er is wel wat mij betreft wel degelijk een maar - langs de andere kant is zijn instelling filosofisch wel interessant. Om het eenvoudig te houden: hij stelde zich elke dag opnieuw de vraag of de mensen in zijn omgeving nog te vertrouwen waren. Elke dag opnieuw moest je jezelf bewijzen en jezelf afvragen of je nog wel een echte communist was. Filosofisch is dat het equivalent van het niet-bestaan van zekerheden. Natuurlijk is dat allemaal dictatoriaal en - op zijn minst - niet noodzakelijk, maar het feit dat iedereen schuldig is tot het tegendeel bewezen is blijft interessant, omdat je op die manier iedereen op het scherp van de snede houdt. Zenuwslopend? Zeker, maar ongetwijfeld een van de weinige keren dat iemand zijn wildste dromen heeft waargemaakt. De enige reden waarom we dat gruwelijk vinden is dat het amper tachtig jaar geleden is. Ik vraag me dan altijd af of Nietzsche in hem een Uebermensch zou gezien hebben.

Ik kan uit de tekst niet echt goed opmaken wie hier nu feitelijk spreekt, Agamben zelf of Jean-Claude Milner (die hier geparafraseerd wordt, overigens zonder verwijzing naar een of ander werk van die laatste), maar onderstaand stuk uit Means without End is misschien wel de beste omschrijving waarom het de laatste dertig jaar zo ongelooflijk mis loopt (en veel meer dan zomaar 'mis' gaat blijven lopen als er niet snel en zeer drastisch  - en daarmee bedoel ik: fundamenteel - wordt ingegrepen) met Links:

"The revolution used to have to compromise with capital and with power, just as the church had to come to terms with the modern world. Thus, the motto that has guided the strategy of progressivism during the march of its coming to power slowly took shape: one has to yield on everything, one has to reconcile everything with its opposite, intelligence with television and advertisement, the working class with capital, freedom of speech with the state of the spectacle, the environment with industrial development, science with opinion, democracy with the electoral machine, bad conscience with memory and loyalty. Today one can see what such a strategy has led to. The left has actively collaborated in setting up in every field the instruments and terms of agreement that the right, once in power, will just need to apply and develop so as to achieve its own goals without difficulty. (...) And while the citizens of goodwill are being called to keep watch and to wait for phantasmic frontal attacks, the right has already crossed the lines through the breach that the left itself had opened up."

Tegenwerpingen genoeg en voorlopig weinig oplossingen ter verweer, ik weet het. Maar spijtig genoeg is bovenstaande al te waar. Wie het spel speelt volgens de regels van de tegenstander mag eigenlijk op voorhand inpakken.

Zie ter illustratie trouwens ook het best wel treurige boekje van Luuk Middelaar (Politicide), waarin voor de zoveelste keer door een neo-liberale melkmuil in vermomming (niet dat hij overigens zelf zou begrijpen dat hij dat wel degelijk is) Foucault, Sartre, Deleuze et al. de mantel worden uitgeveegd wegens niet politiek genoeg. Dezelfde Middelaar schrijft nu de speeches van Herman van Rompuy, de eerste Pré-si-dent van Eu-ro-pa (wat klinkt dat heftig, zeg!), die ongelooflijk veel voor de Politiek heeft gedaan sinds hij is aangetreden. Inderdaad: hij heeft de Politiek begraven six feet under de oekazen van de Economie.

Ik ben benieuwd wat er nog van het lijk van de Politiek gaat overblijven als ze het nadien weer gaan opgraven. Wat ik wel weet is dat een opgegraven lijk een beetje tot zeer hard stinkt. Het enige voordeel van een lijk is dat je daarna weer opnieuw moet beginnen. Tijd om daar eens over na te denken, in plaats van almaar de meubelen proberen te redden.

Check de volledige We Must Become the Pitiless Censors of Ourselves ook maar meteen. Want die had achteraf gezien in mijn top 10 van 2011 gemoeten. De satanische versie van Twin Shadow, die Maus. En hij werkt momenteel aan een proefschrift in politieke filosofie. My kind of guy.

(En ja, het doet denken aan 'Golden Brown', hetgeen bij mij thuis nog altijd een pro is)

"Look, Gramsci, the Italian Marxist, believed in pessimism of the intellect, optimism of the spirit. You must look at what's happening now. If it's unpropitious, say it's unpropitious. Don't fool yourself. Analyse the conjuncture that you're in. Then you can be an optimist of the will, and say I believe that things can be different. But don't go to optimism of the will first. Because that's just utopianism."

- Stuart Hall in  The Guardian

Onderzoek wijst keer op keer uit dat mensen met conservatief en/of racistisch gedachtengoed een lager IQ hebben.

Heb je daar onderzoek voor nodig?

Journalisten aller landen zouden eens moeten leren begrijpen dat een diepgravend interview met een oppervlakkig persoon eenvoudigweg geen diepgravend interview is.

Deleuze vs IBM?

Indien niet ernstig, gelieve zich te onthouden

Ik ben op een punt in mijn levensloop gekomen dat ik liever niet (om het met Bartleby te zeggen: "I'd prefer not to") praat met of luister naar iemand die geen discours kan ontvouwen of een wereldbeeld presenteren dat er binnen een redelijk korte tijdspanne in slaagt om mij te interesseren. Ik weet dat het zeker tegenwoordig (maar ik vermoed – nee: ik weet wel heel zeker - dat dat altijd wel zo geweest is en zal zijn) veeleisend klinkt, maar ik kan absoluut geen gesprek meer voeren met mensen die niet op zijn minst zich bepaalde vormen van kennis eigen gemaakt hebben, mensen die niet – in overdrachtelijke zin – meerdere talen spreken.

Ik verwacht van een ieder die met mij een onderhoudend gesprek wil aangaan dat zij/hij op zijn minst kan en wil meepraten over een van volgende kennisgebieden en liefst meerdere tegelijk:

Filosofie (dat wil zeggen: de fundamenten van wat het betekent om als mens in de wereld te staan); geschiedenis; muziek die véél verder gaat dan wat in de hitparade en de krant terecht komt en ‘het liedje’ beschouwt als slechts de buitenste concentrische cirkel van wat voor muziek doorgaat; de klassiekers en verborgen schatten van de filmgeschiedenis; de literatuur en poëzie van op zijn minst de 19e en 20e eeuw (en liefst ook nog klassieke, dwz Latijnse en Griekse literatuur); economie; sociologie; linguïstiek, filologie en etymologie; rudimententaire kennis van de stand van zaken en de openstaande vraagstukken in de astronomie, geologie en geografie, wiskunde, biologie, neurologie, physica en chemie; politiek (waarbij men begrippen als ‘het volk’, ‘links’, ‘rechts’ en ‘waarden’ resoluut uit haar/zijn vocabularium schrapt) en de werking en uitdagingen van de democratie; de kunsten van Lascaux tot en met vandaag.

Ik verwacht dat zij/hij tussen al deze gebieden voldoende betekenisvolle verbanden kan leggen en al dan niet intuïtief op zoek is naar het sublieme, of dat sublieme nu voortvloeit uit hoge of lage cultuur (liefst van al heb ik nog dat zij/hij helemaal geen scheidslijn ontwaart tussen beide); Met andere woorden: dat zij/hij het adagium van Isaak Babel geïnternaliseerd heeft: "You must know everything."

Zij/hij is bovendien goed tot zeer goed op de hoogte van de actualiteit en kan uit deze bijzaken en hoofdzaken distilleren. Ik verwacht dat zij/hij nadenkt voordat én terwijl zij/hij spreekt; dat zij/hij intuïtie en spontaniteit niet verwart met eender wat zeggen of voelen; dat zij/hij niet zeurt over haar/zijn tekortkomingen, trauma’s, ziektes en andere aandoeningen, laat staan dat zij/hij zich er laat op voorstaan; dat zij/hij wakker is in plaats van te slapen; dat zij/hij houdt van het leven en niet van de dood.

Ik verwacht dat deze persoon niet het minste parfum van dogmatisch geloof (of dat nu in een god of in het absolute primaat van de wetenschap is), racisme en andere discriminatoire, anti-democratische, niet-solidaire vertogen verspreidt en dat zij/hij zich een minimaal begin van een rechtvaardigheidsgevoel heeft eigen gemaakt. Ik wens dat zij/hij zijn oogkleppen heeft thuisgelaten en geen bovenmatig belang stelt in biologische functies als eten, drinken en seks, dingen die je doet maar waar het zelden boeiend over praten is, tenzij als opschepperij. Ik verwacht dat zij/hij, wanneer zij/hij haar/zijn emoties toont, niet vervalt in goedkoop sentiment, gemakkelijke psychologiseringen en zogenaamd 'spirituele' zweverigheid; dat zij/hij er niet van uit gaat dat "tout le monde il est beau, tout le monde il est gentil", maar er ook niet onmiddellijk van overtuigd is dat iedereen er op uit is om haar/hem de loef af te steken, uit te lachen, te vernederen of te bespotten; dat zij/hij niet meent dat niet elke ironische, cynische en sarcastische opmerking bedoeld is om te kwetsen; dat zij/hij dus voldoende (maar nooit te veel) kan relativeren, en karakterieel het midden houdt tussen realiteitszin en naïviteit en/of idealisme; dat haar/zijn humor het niveau van 'kak', 'pis', 'kut' en 'lul' verre overstijgt; dat zij/hij de begrippenparen ‘normaal’ en ‘abnormaal’, 'man(nelijk)' en 'vrouw(elijk)' ‘iedereen’ en ‘niemand’, ‘altijd’ en ‘nooit’, ‘mooi’ en ‘lelijk’ en het woord ‘misschien’ zo weinig mogelijk bezigt; dat zij/hij geen verkleinwoorden gebruikt tenzij echt nodig; dat zij/hij zich uitdrukt in een taal die het vormen van duidelijke en afgelijnde ideeën en oordelen toestaat; dat zij/hij clichés, boerenverstand en dito wijsheid achterwege laat; dat zij/hij er nooit van uit gaat dat de meerderheid altijd gelijk heeft. Last but not least, dat zij/hij niet gefocust is op het verwerven van zo veel mogelijk geld om het geld, bezit om het bezit, niet overdreven materialistisch (in de kapitalistische zin van het woord) ingesteld is en dat zij/hij haar/zijn leven dus niet laat beheersen door tv en beeldcultuur in het algemeen en steeds weer de laatste nieuwigheden op technologisch en andere vlakken; dat zij/hij winkelen niet als betekenisvol tijdverdrijf beschouwt.

Besluit uit bovenstaande rapsodie niet dat ik verwacht dat iemand identieke kennisgebieden bestrijkt als de mijne. Integendeel, ik verwacht dat ik van mijn gesprekspartner iets kan LEREN, dat zij/hij er oordelen, gevoelens en standpunten op nahoudt die mij verrassen, aan het werk zetten, doen op zoek gaan naar nieuwe vluchtpunten en nieuwe horizonten doet verkennen. Al het andere is tijdverlies en oninteressant (in alle  betekenissen van het Latijnse werkwoord inter-esse). Als we het eens zijn: goed zo. Indien niet: even goed. Als het maar ergens naartoe gaat waar ik nog niet geweest ben. Ik verwacht met andere woorden dat we samen nadenken hoe het er met de mensheid voorstaat en waar ze naartoe gaat, waarbij we niets onaangeroerd laten en geen enkel taboe of andere beperkende idee ons daarbij in de weg laten staan; dat we onszelf niet als het middelpunt van het universum beschouwen en het dus verdomme niet heel de tijd over onszelf hebben, tenzij we onszelf proberen te denken als een springplank naar het omarmen van de realiteit in het algemeen.

Is het bovenmenselijk arrogant of irritant veeleisend om al deze dingen van je naaste te verlangen? Geenszins. Ieder van ons, spijtige uitzonderingen niet te nagesproken, heeft een goed tot uitstekend stel hersenen meegekregen, waarmee zij/hij zich hopelijk van de plant, het dier, de homo's erectus en habilis en neanderthaler onderscheidt en waarvan ik verwacht dat zij/hij het leert gebruiken, invullen en uitbreiden (Volonté de savoir noem ik dat).

Beantwoord ik zelf volledig aan het beeld dat ik schets? Verre van. Maar ik maak me sterk dat ik het tenminste probeer (Try again. Fail again. Fail better.) En dat is alles wat ik ook van mijn gesprekspartner verlang. Ik zoek vraagstellers in plaats van antwoorders, zoekers in plaats van vinders, twijfel in plaats van vastgeroeste en ingesleten zekerheid. Ik zoek intensiteit in plaats van middelmatigheid, gevaar in plaats van veiligheid, transgressie in plaats van vastliggende territoria en grenzen, transversaliteit in plaats van monomane gerichtheid op één domein en respect voor en dorst naar verschil en vernieuwing in plaats van nadruk op identiteit en herhaling.

En als het even kan breng je dit alles ook nog eens naar voren zonder enige vulgariteit en zo mogelijk zelfs met stijl.

“My wound existed before me, I was born to embody it”

                                                                

                                                                   - Joë Bosquet

Het kan paradoxaal klinken – het is het uiteraard niet – maar aan verliezen hou je altijd iets over. Je wint erbij.

“He paid careful attention to rain in movies. In foreign films, set in northern or eastern Europe, it seemed, sometimes, to be raining God or raining death.”

De allereerste gedachte die bij me opkwam toen ik deze alinea indronk, was: “Hij heeft het over Bergman, niet? Kan niet anders! Toch?”

Soms weet ik gewoon zeker dat mijn leven er zonder DeLillo anders had uitgezien.

"Going on means going far
 Going far means returning"

                     - Tao Te Ching

Ik had me ooit voorgenomen om nooit video's te posten, maar ik ben nu al dagen geobsedeerd door dit nummer. Samen met 'Wild Party' en 'Knife Slits Water' maakt dit mijn A Certain Ratio Top 3 uit. Ik kan me bovendien wel iets voorstellen bij eenvoudige poëzie als "I work all day / I drink all night / My life is just an angry blur".

Laten we elkaar niks wijs maken: als de democratie in Europa als een uitdovende zon is aan het ondergaan is dat vooral onze eigen schuld. Als, zoals Claude Lefort - en Macchiavelli al lang voor hem in andere termen - dacht, de democratie sinds de Franse Revolutie in principe een lege ruimte is die steeds opnieuw opgevuld moet worden - middels voortdurende her-definitie en invulling van waar we met de samenleving naartoe willen - dan weet je op voorhand dat je daarvoor de handen uit de mouwen gaat moeten steken. Als dat staken of op een andere manier protesteren betekent dan moet je dat dus wel doen. Wie zich, zoals wij allen, tevreden stelt met om de vier-vijf-zes jaar een bolletje zwart maken en er vervolgens vanuit gaat dat wie verkozen wordt je belangen wel naar behoren zal behartigen komt dan na ongeveer zestig jaar relatieve windstilte (genaamd economische vooruitgang, oftewel: het eeuwige Immer Mehr) meer dan bedrogen uit.

Zou het nu echt zo een slecht idee zijn om terug te keren naar de Griekse opvatting van wat Democratie is, namelijk een vertegenwoordiging van echt iedereen? Alsof het echt zo moeilijk te organiseren is om met een rotatiesysteem (waarbij er bijvoorbeeld maatregelen komen om, zoals bij een jurysysteem, tijdelijk van zijn arbeidscontract ontheven te worden terwijl men zich bezighoudt met staatsadministratieve taken) diegenen die willen zich voltijds op een directe manier met het algemeen belang te laten bezighouden.

Alle tegenargumenten (te grote complexiteit, dus niet iedereen kan meedoen; aanslag op het economische weefsel ("Weet je wel wat dat kost aan verloren arbeidsuren?"), onwil van het ongetwijfeld grote aantal ongeïnteresseerden, etcetera) klinken mij nogal vals in de oren. Democratie is nu eenmaal een voortdurend bij te sturen leerproces en dus nooit voltooid. Wie niet op zijn minst probeert, zal eindigen, zoals wij nu, onder de dictatuur van boekhouders en andere zachte fascisten.

Het is niet omdat je niet wilt spelen, dat je niet kan verliezen.

"The reasonable man achieves nothing"

                                                       - James Joyce

"(...) het nut van het kunstwerk bestaat erin dat nutteloze deel uit te drukken zonder hetwelk de beschaving niet mogelijk is (...)"

- Maurice Blanchot

"In de meeste gevallen zijn de mensen, zelfs de schurken, nu eenmaal veel naïever en simpeler dan wij aannemen. Wijzelf net zo goed."

- Dostojevski